Yüklenme Tarihi: 04 Haziran 2024 - 20:13
Sorularla Öğrenelim
Temel Tasarım II
6. DEĞER
Soru 1:
1. Aşağıdaki temel tasarım unsurlarından hangisinin siyah ve beyaz arasında bulunan farklı gri değerlerin kullanımı ile doğrudan ilgilisi bulunur?
(Çoktan Seçmeli)
Çizgi
Nokta
Renk
?
Değer
Doku
Soru 2:
Siyah ve beyazın eş ölçüde karışımı ile elde edilen bir değere hangi isim verilmektedir?
(Çoktan Seçmeli)
Açık gri
?
Nötr gri
Koyu gri
Ton
Hâkim renk
Soru 3:
I – Göz II – Işık III – Nesne IV – Prizma
Yukarıda bulunan I, II, III ve IV numaralı kavramlardan hangileri görme eyleminin gerçekleşmesi ve rengin algılanması için gereklidir?
(Çoktan Seçmeli)
I-III
II-III
I-IV
?
I-II-III
I-II-III-IV
Soru 4:
Değerin bir görsel tasarımda kullanım amacı aşağıdakilerden hangisi olamaz?
(Çoktan Seçmeli)
Zıtlık (kontrast) oluşturmak
Boyut oluşturmak
Derinlik oluşturmak
İlgi merkezini öne çıkarmak
?
Rengin doygunluğunu değiştirmek
Soru 5:
I- Nötr II- Doygunluk III- Yansıma IV- Hâkim renk V- Değer
1915’te yayınlanmış Munsell Renk Sistemi’ne göre bir rengin nitelikleri yukarıda numaralandırılmış kavramlardan hangileridir?
(Çoktan Seçmeli)
I – III – V
?
II – IV – V
I-V
III – IV- V
II – IV
Soru 6:
Hangileri katmalı renk karışımında bulunan ana renklerdir?
(Çoktan Seçmeli)
Beyaz – Siyah - Gri
Sarı – Mavi - Kırmızı
?
Kırmızı – Yeşil – Mavi
Macenta - Siyan – Sarı
Mor - Yeşil- Pembe
Soru 7:
Siyah – beyaz bir görsel tasarımda veya bir fotoğrafta kullanılan gri değer derecelerinin az olması, en aydınlık ve en karanlık alanlar arasında göreceli olarak daha büyük farklılıklar bulunması neye yol açabilir?
(Çoktan Seçmeli)
?
Yüksek zıtlık (kontrast)
Parlaklık
Netlik
Birlik
Doku
Soru 8:
HSB renk uzayı söz konusu olduğunda B harfi aşağıdaki kavramlardan hangisini temsil etmektedir?
(Çoktan Seçmeli)
Açık renk
Gri Değer
?
Parlaklık
Doygunluk
Hâkim renk
Soru 9:
Saf bir hâkim renge aşağıdakilerden hangisi eklenirse rengi karanlık tonlarına (shades) ulaşılır?
(Çoktan Seçmeli)
?
Siyah
Gri
Mavi
Beyaz
Macenta
Soru 10:
HSB renk sisteminde Parlaklık miktarı hangi birim ile ölçülür?
(Çoktan Seçmeli)
Gram
?
Yüzde
Santimetre
Piksel
Nokta
6.1. Temel Tasarım Unsuru Olarak Değer Kavramı
İçinde yaşadığımız dünya bizi çevreleyen ışık ve gölgeler ile doludur. Güneşli bir günün parlaklığı, aysız bir gecenin karanlığı ile keskin bir zıtlık oluşturur. Bir gün boyunca gökyüzünde seyahat eden güneş sürekli değişim içinde bir ışık ve gölge örüntüsüne yol açar (Malcolm, 1972, s.63). Hatta bulutların rüzgâra eşlik etmeleri ışık ve gölgelerin niteliğini sürekli dönüştürür ve önümüze serilen manzaraları hep farklı biçimlerde, yeni ışık oyunlarıyla yeniden tanımlar. Bir tasarım unsuru olarak değer, işte doğada bulunan nesnelerin yüzeylerinde ışığın ve gölgenin yarattığı aydınlık ve karanlıklarda öncelikle gözlemlenmek üzere gözümüze sunulur.
Değer, nokta, çizgi, yön, biçim, form, doku, renk, oran-ölçü ve hareket gibi diğer temel tasarım unsurlarından biridir. Değer, İngilizce alanyazında yer alan Value teriminin karşılığı olarak kullanılmakla birlikte, terimin farklı kaynaklarda özellikle renk unsuru ile olan ilişkisi bağlamında “ton” veya “tonal değer” gibi kavramlarla karşılandığı da görülmektedir (Aslan Odabaşı, 1996; Güngör, 2005; Ertok Atmaca, 2014; Tuncer, 2021). Ayrıca bazı kaynaklarda değer unsuru renk unsurunun bir alt birimi olarak ve sadece renkle ilişkisi içinde açıklanırken, kimi zaman da bu kavrama ışık ve gölge unsurlarını açıklarken başvurulabilmektedir (Holtzschue, Noriega, 1997; Çellek ve Sağocak, 2014).
Bununla birlikte bir temel tasarım unsuru olarak değer kavramını tek başına açıklamak istersek, en aydınlık olandan en karanlık olana doğru aşamalı olarak ilerleyen farklı ve ardıl gri tonların karşılığı olduğunu söyleyebiliriz. Bir görsel tasarımda en aydınlık olan bölgenin tam beyaz, en karanlık olan bölgenin tam siyah olduğunu kabul ederek bu ikisi arasında kalan değerleri gri tonlar olarak adlandırabiliriz (Bkz. Görsel 1).