anlatımı

Topoğrafya ve Kayaçlar (10.Sınıf Coğrafya)

Topoğrafya ve Kayaçlar (10.Sınıf Coğrafya) 29.484 izlenme - 11 yıl önce Element: Element, aynı cins ve kimya tepkimelerinde bölünmeyen en küçük parçaların yığınıdır. Bu parçalara atom denir. Su bir element değildir. Fakat suyun elektrolizinden elde edilen hidrojen ve oksijen birer elementtir. Mineral: Belirli bir kimyasal yapısı olan, inorganik, katı ve doğal maddelerdir. Elementlerin birleşmesinden meydana gelir. Şeker bir mineraldir çünkü hidrojen, oksijen ve karbon elementlerinin birleşmesinden meydana gelir. Kayaç (Taş): Belirli bir kimyasal yapısı olan, inorganik, katı ve doğal maddelerdir. Minerallerin birleşmesinden meydana gelir. Örneğin Gnays; Ortoklaz, Biyotit, Plajiyoklaz, Kuartz gibi minerallerin birleşmesinden meydana gelir. Bu verilenleri bir grafik üzerinde göstermek gerekirse durum aşağıdaki gibidir. 1. Püskürük (Katılaşım) Kayaçlar: Püskürük kayaçlar magmanın soğuyarak katılaşması sonucu oluşurlar. Kökenlerini mağma oluşturduğu için bunlara “mağmatik kayaçlar” adı da verilir. Mağma bazen yeryüzüne ulaşır ve orada soğuyup katılaşır. Bazen de mağmanın soğuması yerin iç kesimlerinde belirli bir derinlikte gerçekleşir. Soğumanın yeryüzünde veya derinlerde meydana gelmesi püskürük kayaçların yapısı üzerinde önemli rol oynar. Soğuma derinde olursa katılaşma yavaş olur. Buna bağlı olarak kayaçlar iri kristallidir. Buna karşılık soğumanın hızlı olduğu kayaçlar ince kristalli veya camsı yapıdadır. Püskürük taşlar yer kabuğundaki oluşum yerine göre iki kısma ayrılır. a) İç Püskürük Kayaçlar Magmanın yerin derinliklerinde ağır ağır soğuması sonucu oluşan taşlardır. Soğuma yavaş olduğu için genellikle çok sert ve iri tanelidirler. Bu taşlar her ne kadar yerin altında oluşmuşlarsa da dış kuvvetlerin zamanla üstlerindeki tabakaları aşındırması sonucu açığa çıkarlar. Başlıcaları granit, siyenit, diyorit ve gabrodur. Granit, kendine özgü yer şekilleri oluşturması açısından diğer kayaç türlerinden ayrılır. Granitler esasında sert ve dayanıklı kayaçlar olmakla birlikte bir kısmı, çeşitli nedenlerle kimyasal çözünme ve fiziksel parçalanmaya uğrayarak “granit topoğrafyası” adı verilen özel yer şekillerinin oluşmasına yol açarlar. Granitlerin ayrışması sonucu, birbiri üzerinde yer alan irili ufaklı ve köşeleri yuvarlaklaşmış bloklardan oluşan bir topoğrafya şekli meydana gelir. İskoçya’daki “Tor Topoğrafyası” bunun en güzel örneklerindendir. b) Dış Püskürük Kayaçlar Magmanın yeryüzüne kadar çıkarak soğumasıyla oluşmuştur. Soğuma hızlı olduğu için genellikle yumuşak ve ince tanelidirler. Bu kayaçların başlıcaları; bazalt, andezit, volkan camı (obsidyen), süngertaşı ve tüftür. Bazalt ve andezitler tüflere göre aşınmaya karşı daha dayanıklıdır. Bu yüzden bazalt kayaçları ile volkanik tüflerin yaygın olduğu Nevşehir, Ürgüp, Göreme yöresinde peribacaları adı verilen ilginç yüzey şekilleri oluşmuştur. 2. Tortul (Sedimenter) Kayaçlar Daha önceleri oluşmuş olan mevcut kayaçlar ayrışarak rüzgar, dalga, akarsu ve buzullarla taşınıp göl, akarsu ve okyanus tabanları ile çukur alanlarda biriktirilir. Başlangıçta boşluklu ve gevşek bir yapıya sahip olan bu tabakalar zamanla sıkışarak sertleşir ve tortul kayaçlara dönüşür. Tortul kayaçların en önemli özelliği içlerinde fosil bulundurmalarıdır. Bu fosiller sayesinde kayaçların yaşı ve oluştuğu dönemdeki iklim şartları ile ilgili bilgi elde edilebilmektedir. Tortul Kayaçlar Oluşumlarına Göre Üç Gruba Ayrılır: a) Fiziksel (Kırıntılı) Tortul Taşlar Akarsular, rüzgarlar ve buzullar tarafından kayalardan koparılan parçaların çukur yerlerde biriktirilmesiyle ve bu irili ufaklı taneciklerin doğal bir çimentoyla birleşmeleri sonucu oluşur. Bu kayaçların başlıcaları; kiltaşı, kumtaşı ve çakıltaşı (konglomera) dır. b) Kimyasal Tortul Taşlar Suda eriyerek çözünebilen minerallerin daha sonra çökelerek birikmesi sonucunda oluşmuşlardır. Bu kayaçların en yaygın olanları kalker (kireçtaşı), jips (alçı taşı) ve kaya tuzudur. Kalkerlerin erimesi sonucu mağaralar ile kanyon vadiler; kireçli suların buharlaşması ve kirecin çökelmesi sonucu, sarkıt, dikit ve traverten gibi yer şekilleri oluşur. Bu tür şekillerden oluşan “karst topoğrafyası” ülkemizde kalkerli arazinin yaygın olduğu Akdeniz Bölgesinde gelişme göstermiştir. c) Organik Tortul Taşlar Bitki ve hayvan kalıntılarının deniz ya da göl çanakların da birikmesi ile oluşurlar. Bitki kalıntıları, kalın ve geçimsiz tabakalar arasında veya su içerisinde kalır. Bu kalıntılar zamanla bakterilerin de etkisiyle karbon bakımından zenginleşir. Böylece linyit ve taş kömürü oluşur. Deniz canlılarının kabuk ve iskelet kısımlarının birikmesiyle de mercan kayaları ve tebeşir meydana gelmiştir. 3. Başkalaşım (Metamorfik) Kayaçlar Daha önceden oluşmuş püskürük ve tortul kayaçların yüksek sıcaklık ve basınç altında kalarak renk ve şekil değiştirmeleri sonucu oluşan kayaçlardır. Granit’in başkalaşmasıyla Gnays, Kalker’in başkalaşmasıyla Mermer, Kömür’ün başkalaşmasıyla da Elmas Kil taşı’nın başkalaşmasıyla Şist, Kum taşı’nın başkalaşması ile de Kuvarsit meydana gelir.

6. Sınıf Ülkemizin Kaynakları

6. Sınıf Ülkemizin Kaynakları 19.286 izlenme - 12 yıl önce 6. Sınıf Ülkemizin Kaynakları 4 Ü 1

Google Chromeden Geçmişi ve Çerezleri Temizlemek

Google Chromeden Geçmişi ve Çerezleri Temizlemek 14.153 izlenme - 11 yıl önce Google Chrome Geçmişini Temizleme..

Tarih Kpss Eğitim Videolari Zorlu Eğitim 01

Tarih Kpss Eğitim Videolari Zorlu Eğitim 01 22.009 izlenme - 11 yıl önce Kpss Video Dersleri Tarih Kpss tarih konu anlatımı videoları , kpss uzaktan eğitim canlı dersleri Zorlu Eğitim

Dünya Gerçeği 15.256 izlenme - 11 yıl önce HEM ÖĞREN HEM ÇOCUĞUNA ÖĞRET AYkut İlter Aykut Öğretmen Dünya (Yeryuvarı, eski: Küre-i Arz), Güneş Sistemi'nde Güneş'e en yakın üçüncü gezegendir. Güneş Sistemindeki en yoğun ve beşinci büyük gezegendir. Üzerinde zeki yaşam formları barındırdığından emin olunan tek gök cismidir. Katı ya da 'kaya' ağırlıklı yapısı nedeniyle üyesi bulunduğu yer benzeri gezegenler grubuna adını vermiştir. Bu gezegen grubunun kütle ve hacim açısından en büyük üyesidir. Büyüklükte, Güneş Sistemi'nin 8 gezegeni arasında gaz devlerinin büyük farkla arkasından gelerek, beşinci sıraya yerleşir. Tek doğal uydusu Ay'dır. Yeryüzü, Yerküre, Mavi Gezegen ya da latince adıyla Terra olarak da anılır. Konu başlıkları [gizle] 1 Yerkürenin oluşumu 1.1 Dünya'nın Yaşı 2 Biçimi 3 İç yapısı 4 Yerkabuğu 5 Levha hareketleri 5.1 Aşınma 6 Dünya'nın hareketi 6.1 Hareketleri 6.2 Dünya'nın yüzeyi 7 Notlar 8 Kaynakça 9 Ayrıca bakınız Yerkürenin oluşumu[değiştir] Yapılan araştırmalar sonucu gezegeninin yaşı 4,467 milyar yıl olarak hesaplanmıştır. Geçen bu zaman dilimi, karmaşık bileşik yapılar ve içerdiği elementler göze alındığında, Güneş, Dünya ve diğer gezegenler dahil Güneş Sistemi'ndeki yapıları oluşturan moleküler bulutsunun kaynağı, ömrünü önceden tamamlamış bir genç tip yıldızın dağılmış artıklarının ve yıldızlar arası maddenin bir merkez etrafında dönerek gittikçe yoğunlaşmasıyla oluşmuştur. Merkezde yoğunlaşan Hidrojen ve Helyum molekülleri yeni bir G2 türü yıldızı, yani Güneş'i oluşturmaya başlamış, çevre disklerdeki yoğunluklu bölgelerde ise gezegenler oluşmaya başlamıştır. Dünya ise Güneş'e 3. sırada yakınlıkta bulunan karasal bir iç gezegendir. Oluşum diskleri süreci veya sonrasında bu karasal gezegenler, ağır göktaşı çarpışmalarına sahne olmuştur. Göktaşları yapısında bulunan donmuş buzlar, silikat ve metal yapılar, karaların ve okyanuslarının oluşmasını sağlamış, merkezde yoğunlaşan ağır demir ve nikel elementleri ise gezegenimizin çekirdeğini oluşturmuştur. Ağır göktaşı bombardımanı, asteroid kuşağının Jüpiter'in güçlü çekim etkisi sonucu daha kararlı hale gelmesiyle gittikçe azalmıştır. Uygun koşullar oluştuğunda gelişmeye başlayan canlı hayat sonrasında özellikle bitkiler ve yaptıkları fotosentez ile atmosfer'imizin yapısal bileşimi önemli oranda değişmiş ve oksijen oranının yükselmesine neden olmuştur. Dünya'nın Yaşı[değiştir] Dünya'nın yaşı doğrudan doğruya kayaçların yaşıyla ölçülemez. Çünkü bilinen en yaşlı kayaçların bile bugün artık yeryüzünde var olmayan daha yaşlı kayaçlardan oluşmuştur. Bugüne kadar saptanabilen en yaşlı kayaçlar Grönland'ın batısında bulunmuştur ve 4,1 milyar yaşındadır. Bugün Dünya'nın yaşını hesaplamak için elde edilen en iyi yöntem radyoaktif elementlerin yarılanmaları sonucu başka elementlere dönüşümleridir. Örneğin radyoaktif uranyum elementinin uranyum-238 ve uranyum-235 gibi iki ayrı tipte atomu (izotop) vardır. Bu atomların ikisi de çok yavaş bir süreçle kurşunatom larına dönüşür. Öbür uranyum izotopundan biraz daha ağır olan uranyum-238'in dönüşümüyle daha hafif bir kurşun izotopu olan kurşun-206, uranyum-234'in dönüşümüyle de biraz daha ağır bir izotop olan kurşun-207 atomları oluşur. Uranyum-235'in kurşuna dönüşme hızı uranyum-238'in dönüşme hızından altı kat daha fazladır. Bu nedenler, incelenen bir kayaçtaki kurşun-206 ve kurşun-207 atomlarının oranı kayacın yaşına bağlı olarak değişir. En yaşlı olduğu düşünülen bir kurşun minerali ile bugün okyanuslarda oluşan kurşunun izotop yapısı arasındaki fark, ancak bu iki örneğin oluşumları arasında 4,55 milyar yıllık bir zaman dilimi olmasıyla açıklanır. Bu süre de Dünya'nın yaşı olarak kabul edilir. Biçimi[değiştir] Ana madde: Jeodezi Dünya'nın üzerindeki topografik oluşumlar ve kendi ekseni etrafındaki eksantrik hareketi nedeniyle düzgün bir geometrisi yoktur. Geoibs bir biçimdedir, fakat ekvatordaki yarıçapı kutuplardaki yarıçapından fazladır. Bu kutuplarından basık özel küresel geometrik şekil geoit (Latince, Eski Yunanca Geo "dünya") yani "Dünya şekli" diye adlandırılır. Referans küremsinin ortalama çapı 12.742 km'dir (~40.000 km/). Yer'in ekseni etrafında dönmesi ekvatorun dışarı doğru biraz fırlamasına neden olduğu için ekvatorun çapı, kutupları birleştiren çaptan 43 km daha uzundur. Ortalamadan en büyük sapmalar, Everest Dağı (denizden 8.848 m yüksekte) ve Mariana Çukuru dur (deniz seviyesinin 10.924 m altı). Dolayısıyla ideal bir elipsoide kıyasla Yer'in %0,17'lik toleransı vardır. Ekvatorun şişkinliği yüzünden Yer'in merkezinden en yüksek nokta aslında ekvatordadır. İç yapısı[değiştir] Ana madde: Yer'in yapısı Yerin içi, diğer gezegenler gibi, kimyasal olarak tabakalardan oluşur. Yerin silikattan oluşmuş bir kabuğu, yüksek viskoziteli bir mantosu, akışkan bir dış çekirdeği ve katı halde bir iç çekirdeği vardır. Yerin tabakaları aşağıda belirtilen derinliklerdedir: Earth-crust-cutaway-tr.svg Derinlik (Km) Tabaka 0–60 Litosfer (5 ila 200 km arası değişir) 0–35 ... Kabuk (5 ila 70 km arası değişir) 35–60 ... mantonun en üst kısmı 35–2890 Manto 100–700 ... Astonosfer 2890–5100 Dış kabuk 5100–6378 İç kabuk 24 Aralık 1968, Apollo 8'den Dünya'nın Ay Üzerinde doğuşu Dünya'nın dış kabuğu ile bu kabuğun üzerindeki atmosfer(hava) ve hidrosfer (okyanuslar ve denizler)katmanları doğrudan gözlemle incelenebilir. Oysa Dünya'nın iç bölümlerine ulaşarak yapısını doğrudan inceleme olanağı yoktur. Dünya'nın iç yapısına ilişkin bütün bilgiler depremlerin incelenmesinden ve Dünya'nın içinde var olduğu düşünülen maddeler üzerindeki deneylerden elde edilmiştir. Yanardağların varlığına ve yerkabuğunun yüzeyindeki ısı akışı ölçümlerine dayanarak Dünya'nın iç böümlerinin çok sıcak olduğunu biliyoruz. Yerkabuğunun derinliklerine doğru indikçe kayaçların sıcaklığı her kilometrede 30 °C kadar yükselir. Böylece; kabuğun en alt katmanlarının çok daha üstünde yer alan kayaçlar kızıl kor haline dönüşür. Aslında Dünya'nın büyüklüğüne oranla yerkabuğu çok incedir. Eğer Dünya'yı bir futbol topu büyüklüğünde düşünürsek kabuğu da ancak topun üzerine yapıştırılmış bir posta pulu kalınlığındadır. Kabuğun altında kalan kayaçlar ise akkor sıcaklığına kadar ulaşır. Depremlerin nedeni, yerkabuğundaki bir kırıkla birbirinden ayrılan iki büyük kütlenin (levhanın) birdenbire harekete geçerek üst üste binmesi ya da uzaklaşması sonucunda yerkabuğunun şiddetle ileri geri sarsılmasıdır. Büyük bir depremde bazi titreşimler Dünya'nın öbür yüzündeki dairesel bir alanda "odaklanır". Buna karşılık bazı titreşimler çekirdeği aşıp öbür yana geçmez. Böylece Dünya'nın öbür yüzünde hiçbir titreşimin duyulmadığı halka biçiminde bir "gölge" belirir. Bu gölgenin boyutları ölçülerek çekirdeğin büyüklüğü hesaplanabilir. Ayrıca deprem titreşimlerinin yayılma hızi saptanarak içinden geçtikleri maddelerin yoğunluğu, dolayısıyla bileşimi belirlenebilir. Eritilmiş kayaçlarla yapılan laboratuvar deneyleri bu çalışmalara büyük ölçüde ışık tutar. Dünya'nın yüzeyi, kalınlığı 6 ile 70 km arasında değişen bir "kabuk" katmanıyla örtülüdür. Yerkabuğu denen bu katman daha ağır maddelerden oluşan ve 2.865 km derine inen çok kalın "manto" katmanının üzerine oturur. Mantonun bittiği yerde Dünya'nın merkezine kadar kadar 3.473 km boyunca uzanan "çekirdek" başlar. Jeologlara göre, içteki manto katmanı çok büyük kabarma harektleri sonucunda yerkabuğunu iterek birçok yerde yüzeye cıkmıştır. Ayrıca normal olarak yerkabuğunun yapısında bulunmayan bazı kayaçlar da yanardağı hareketleri nedeniyle Dünya'nın yüzeyine ulaşmıştır. Jeologlar bu verilere dayanarak mantonun üst kesimlerinin "ültrabazik" korkayaçlardan oluştuğunu ileri sürerler. Bir yanda "asit" kayaç olarak nitelenen granitin yer aldığı kayaç sınıflandırmasının öbür ucunda bulunan bu ültrabazik kayaçlar ağır demir ve magnezyum silikatlardan oluşur. Mantonun alt bölümlerinin de aynı yapıda, ama daha ağır ve yoğun olduğu sanılmaktadır. Çekirdeğin yapısındaki maddeler ise hem mantodakilerden daha ağır, hem de hiç değilse çekirdeğin dış bölümünde sıvı haldedir. Buna karşılık çekirdeğin içinin manto ve kabuk gibi katı olduğu sanılıyor. Yerçekirdeğin olağanüstü bir basınç vardır. Bilinen elementlerin çoğu böylesine büyük bir basınç altında çok yoğunlaşmış ola

Kpss Tarih Konu Anlatımı Videoları Ramazan Yetgin

Kpss Tarih Konu Anlatımı Videoları Ramazan Yetgin 12.696 izlenme - 10 yıl önce Kpss Tarih derslerinin tamamını izlemek için tıklayınız http://zorluegitim.com/default.aspx?vfilter=KPSS-Tarih&Year=2015 Ramazan YETGİN Paket 5' de Kampanyamız devam ediyor kaçırmayın! http://www.zorluegitim.com/Packages/ Her türlü sorunuz için 7/24 dilediğiniz zaman arayabilirsiniz İletişim Tel : 0 532 174 29 03 Email : admin@zorluegitim.com Zorlu Eğitim www.zorluegitim.com

Fonksiyonlar 1 Şenol Hoca

Fonksiyonlar 1 Şenol Hoca 10.501 izlenme - 11 yıl önce Şenol Hoca'nın anlatımıyla fonksiyonlar.

Trafik Full Ders Anlatımı

Trafik Full Ders Anlatımı 15.357 izlenme - 10 yıl önce Ehliyet Sınavında Size Yardımcı Olacak Ders Notları - Geçmiş Yıl Soruları İndirme ve Online Deneme Sınavları Çözmek İçin Sitemize Bekleriz www.norfulpaylasim.com

Acal 10. Sınıf Coğrafya Konu Anlatımı

Acal 10. Sınıf Coğrafya Konu Anlatımı 7.512 izlenme - 11 yıl önce 10. sınıfların Coğrafya dersinden bir video. Elektronik tahta karşısında anlatılan Coğrafya dersi videomuz.

Vitamin Türkçe Konu Anlatımları - 5, 6, 7 ve 8. Sınıf

Vitamin Türkçe Konu Anlatımları - 5, 6, 7 ve 8. Sınıf 6.700 izlenme - 10 yıl önce http://www.vitaminegitim.com Vitamin Türkçe dünyasına hoş geldiniz! Tam ve kalıcı öğrenme için yaratıcı ve özgün etkinlikler sunan Vitamin, öğrenci ihtiyaçlarına uygun olarak tasarlanmıştır. Türkçeyi; anlama, yorumlama, eleştirel düşünme becerilerini geliştirerek sunan Vitamin’le öğrenci, teorik bilgilerden değil, uygulamalardan oluşan bir öğrenme sürecinde ilerler. Vitamin’de bu ders; dinleme-okuma metinleri, dil bilgisi konu anlatımları ve etkinlikleriyle verilir. - Dinleme metinleriyle öğrenci, dikkatini doğrudan yoğunlaştırması gereken noktaya yönlendirir. Anlama yolunda büyük bir adım olan etkin dinleme alışkanlığı edinen öğrencinin öğrenme süreci kısalır. - Özenle seçilen okuma metinleri sayesinde öğrenci; anlama, yorumlama, fikir üretme ve eleştirel düşünme yetkinlikleri kazanır. - Yazım kurallarını uygulayabileceği etkinlikler, öğrencinin kendini yazılı olarak doğru bir şekilde ifade etmesine yardımcı olur. - Öğrenci, Vitamin’de yer alan yaratıcı konu anlatımları sayesinde dil bilgisi kurallarını tüm detaylarıyla ve kolaylıkla öğrenir.

Fen Ve Teknoloji 7. Sınıf İş Konu Anlatımı

Fen Ve Teknoloji 7. Sınıf İş Konu Anlatımı 8.733 izlenme - 11 yıl önce 7. sınıfların derste gördükleri fen ve teknoloji dersinin iş konu anlatım videosu. Bu videoda soru cevaplar yer almaktadır.

Ders: Klarnet Nota Yerleri - Dört Oktav

Ders: Klarnet Nota Yerleri - Dört Oktav 10.993 izlenme - 11 yıl önce HEM ÖĞREN HEM ÇOCUĞUNA ÖĞRET Aykut İlter Aykut Öğretmen Klarnetler, beş parçanın birleşmesinden oluşur, bunlar: Kafalık (Bek) Fıçı (Barel) Üst gövde Alt gövde Kalak (Pavillon da denir) Klarinetin gövdesi silindir biçimindedir. Kalak bölümü ise obuanın kalağına oranla daha geniştir. Dikkatlice yontulup biçimlendirilen bu kamış parçası, ağızlık üzerine takılır. Çalıcının nefesi ile titreşime geçirilen kamış, boru içindeki havayı titreşime geçirerek ses elde edilmesini sağlar. Çalıcının sol eli yukarıda, sağ eli ise aşağıda olmak üzere az bir eğimle yere doğru tutulur. Flüt ve obuada olduğu gibi, klarnetin gövdesinde de ses deliklerini açmaya ve kapatmaya yarayan metal bir mekanizma vardır. 1840 sıralarında "Boehm sistemi" flüte uygulandıktan sonra, Paris konservatuarı öğretim üyesi ve klarnetçi Klosé, bu sistemin klarnete de uygun olduğunu görmüş ve Boehm sistemi klarnete uygulanmıştır. Daha sonra farklı zamanlarda farklı kişiler tarafından bu sistem geliştirilmiştir. Klarnetin tarihçesi[değiştir] Klarnet tarihi 19. yüzyılda Chalumeau (Şalümo) adıyla orkestralarda icra edilen bu nefesli saz klarnetin atasıydı. Fransızcadan gelen bu isim nefesli sazların genel adıydı. Aynı yüzyılda Denner adlı çalgı yapım ustası Şalümo’yu geliştirerek bugünkü sisteme doğru ilk adımı atmıştır. 18. yüzyılda keşfedilen enstrümanın orkestraya dâhil edilmesi 1750 yılında olmuştur. 1800’lü yıllarda klarnetin oda orkestralarında yaygınlaşmasında Mozart’ın rolünün büyük olduğu bilinmektedir. 1812’de Paris Konservatuarı’nda öğretim üyesi olan Ivan Müler klarnete farklı mekanikler ekledi. Müller’in 13 tuşlu hale getirdiği enstrüman Denner’in sistemine göre daha karmaşıktı. 1840 yılında ses sistemleri için metal tuş mekanizması flüt ve obua’da olduğu gibi klarnette de kullanılmıştır. Paris Konservatuarı Klarnet bölümü öğretim üyesi Klose Boehm Sistemini klarnete uyguladıktan sonra 1860 yılına kadar enstrüman üzerinde mekanik gelişmeler devam etti. 1900- 1925 yılları arasında klarnet artık radyo ve stüdyo kayıtlarında önemli yer tutmaya başladı. Perde sistemlerinin esas amacı akustiğin daha kaliteli elde edilmesi yönünde idi. Şalümo ile 1600’lerde 1,5 oktav ses genişliğiyle yola çıkan klarnet Mozart’ın konçerto ve Quintetlerinde yumuşak ve koyu sesiyle klasik, caz ve pop orkestralarının vazgeçilmez nefesli sazı olarak bugün konservatuarlarda eğitim metotlarında ve müzik literatüründe yerini almıştır. Klarnet türleri[değiştir] Klarnetlerin Çok kalabalık bir ailesi vardır.Buna benzer birçok türden oluşur.. Mi bemol küçük klarnet (yazılan notanın küçük üçlü ince sesini duyurur) Re küçük klarnet * Do klarnet (yazılan notanın aynısını duyurur) Si bemol klarnet (yazılan notanın büyük ikili kalın sesini duyurur) La klarnet (yazılan notanın küçük üçlü kalın sesini duyurur) Basset horn (Fa) (Yazılan notanın tam beşli kalın sesini duyurur) Mibemol alto klarnet (yazılı notanın büyük altılı kalın sesini dyurur) Si bemol bas klarnet (yazılan notanın büyük dokuzlu kalın sesini duyurur) La bas klarnet (yazılı notanın 1 oktav ve küçük üçlü kalın sesini duyurur) Si bemol kontrabas klarnet (yazılı sesin 2 oktav ve büyük ikili kalın sesini duyurur) Bu çalgıların tümünün çalınışı aynıdır. Bir tanesinin iyi çalmayı öğrenen, çok kısa bir alışma devresinden sonra, herhangi bir diğerini çalabilir. Yalnızca dört tanesi sürekli orkestrada kullanılır. Mi bemol küçük klarnet Si bemol klarnet La klarnet Si bemol bas klarnet Bu dört çalgının da dördü birden her yapıtta kullanılmaz. Genellikle besteciler iki si bemol klarinet kullanırlar. Üçlü orkestra kuruluşu ise, bunlara bir de bas klarinet eklenir. Daha büyük orkestralarda mi bemol klarinet ve bir si bemol klarinet daha eklenebilir. La klarinet Si bemol klarinete çok yakın bir çalgıdır. La klarinetin boyu Si bemol klarinete göre biraz daha uzun, ses rengi biraz daha koyudur. Çalınışı ve ses genişliği aynıdır. Yalnız, Si bemol klarinet yazılı olan notanın büyük ikili kalınını, La klarinet ise küçük üçlü kalınını seslendirir. Besteciler bu iki klarinet türünden birini kullanırlar. Bunun en önemli nedenleri şunlardır: Daha koyu bir ses rengi isteniyorsa. Yapıtta çok diyez varsa. Klarinet partisinin en kalınından Do diyez sesinin kullanılması gerekiyorsa. Ses genişliği[değiştir] Alto klarnet çeşidi Klarinetin notaları sol anahtarı üzerine yazılır. Ses genişliği neredeyse 4 oktav kadardır. Bu genişlik içinde tüm diatonik ve kromatik sesler elde edilebilir. Dördüncü ek çizgideki sol notasından daha ince notaların çalınması biraz güç olduğu için bu sesler pek kullanılmaz. Eğer kullanılması isteniyorsa da küçük klarinet kullanılır. En kalın mi notasından bir sonraki oktav içerisindeki si bemol notasına kromatik olarak olarak, aşağıdan yukarıya doğru ses deliklerinin sırasıyla açılması yoluyla elde edilir. Bu Si bemolün incesindeki seslerin elde edilişi, flüt ve obuadakinden biraz farklıdır. Flüt ve obuada en kalındaki esas seslerden sonra gelen sesler, bu esas seslerin ikinci doğuşkanları (bir oktav incesi) olarak, daha incelerde ise, esas seslerin genellikle dördüncü doğuşkanları (iki oktav incesi) olarak elde edilirler. Klarinette ise (gövdesi silindir biçiminde olduğundan) elde edilen doğuşkanlar tek sayılıdır (3, 5, 7, 9). Üçüncü çizgi Si sesi klarinetin yazılı en kalın sesi olan mi sesinin dudak ve nefes ayarı, ayrıca bir yardımcı perde yardımı sonucunda çıkarbılan üçüncü doğuşkanıdır yani 1 oktav ve tam 5'li. bu Si sesinden üçüncü ek çizgi Fa'ya kadar olan sesler kromatik olarak bu yolla elde edilir. Fa'nın daha incesindeki sesler çeşitli yollardan, her klarinetçiye ve klarinet yapısına göre değişebilen yollarla elde edilir. Klarinetin tınlama bölgeleri[değiştir] Klarinetin dört farklı tınlama bölgesi vardır: Kalın ses bölgesi : En kalın ses olan Mi'den bir oktav incesi Fa diyez notasına kadar olan bölgedir. Zengin, madeni, gizemli, karanlık ve dramatik sözcükleri ile tanımlanabilir. Bu ses bölgesine "Şalümo" (Chalumeau) bölgesi de denir. "Şalümo" klarnetin atası olan eski bir çalgının adıdır. Kötü sesler : Sol notasından üç yarım perde sonraki si bemol notasına kadar olan bölgedir, klarinetin en kötü sesleridir, zayıf, soluk hem de elde edilmesi biraz daha güçtür. Orta ses bölgesi : Si notasından ikinci ek çizgi Do notasına kadar olan ve klarinetin en güzel sesleridir. Bu bölgeye "klarino" (Clarino) ses bölgesi denir. En güzle ve en etkili klarinet soloları bu ses bölgesinde yazılmıştır. Bu sesler duru, parlak, ılık ve etkileyicidir. İnce ses bölgesi : İkinci ek çizgi Do'dan sonraki daha ince seslerdir. Gür çalındığında sert ve rahatsız edici fakat kısık sesle çalındığında ılık ve yumuşak, flüt ses rengine yakın bir tını özelliği gösterir. Teknik özellikleri[değiştir] Klarinet, çeviklik bakımından flüte çok yakındır. Her çeşit hızlı, parlak, gösterişli pasajlar, diziler, arpejler, grupetto ve benzeri figürler, tril ve tremololar rahatlıkla çalınabilir. Genellikle tek dil kullanırlar. Çift dil ve üç dil çok zor olduğundan, özel durumlar olmadıkça kullanılmaz. Bir ses bölgesinden başka bir ses bölgesine geniş aralıklı atlamalar, klarinete özgü kolaylıklardan biridir. Ancak hızlı tekrarlanan sesleri çalmakta oldukça sınırlıdır. Klarinetin en önemli özelliklerinden biri de, gürlük kontrölü bakımından son derece yetenekli olmasıdır. Çok kısık sesle ve çok gür sesle çalınabilir. Orkestradaki önemi[değiştir] Klarinete orkestrada hızlı, akıcı, parlak, gösterişli pasajlardan geniş duygusal ezgilere dek her türlü görev verilir. Duru ve parlak ses rengi ile birleşen etkili kreşendo ve dekreşendo yeteneği, klarinetin "Espressivo" solo pasajlarda sık sık görevlendirilmesine neden olur. Ses rengi diğer tahta üflemelilerle iyi kaynaşır. Başka çalgılardaki temaları katlamak, gerekirse arka plandaki armonileri sağlamak ve eşlik figürlerini seslendirmek klarnetin yapabileceği en önemli görevlerdir. Ünlü Klarnetçiler[değiştir] Dünyada klarneti çok iyi çalan icracılar arasında Woody Allen, Alain Damiens, Sarah Elbaz ve Giora Feidman sayılabilir. Türkiye'de ise klarnet virtüözü denince akla Mustafa Kandıralı (d. 1930) gelmektedir. Son yıllarda ise Hüsnü Şenlendirici, Serkan Çağrı, Bülent Altınbaş ve Tolga Akşit bu konuda öne çıkmış isimlerdir. Ayrıca bakınız[değiştir] Klarnetçiler listesi Klarnet Klarinet (klarinet ya da gırnata), sert ve dayanıklı ağaçlardan genellikle de abanoz ağacından yapılan üflemeli bir çalgı türüdür. Bir çeşit sert kauçuk olan ebonitten, ayrıca metalden yapılanları da vardır. Tanımı Klarinetler, beş parçanın birleşmesinden oluşur, bunlar: Kafalık (Bek) Fıçı (Barel) Üst gövde Alt gövde Kalak (Pavillon da denir) Klarinetin gövdesi silindir biçimindedir. Kalak bölümü ise obuanın kalağına oranla daha geniştir. Dikkatlice yontulup biçimlendirilen bu kamış parçası, ağızlık üzerine takılır. Çalıcının nefesi ile titreşime geçirilen kamış, boru içindeki havayı titreşime geçirerek ses elde edilmesini sağlar. Çalıcının sol eli yukarıda, sağ eli ise aşağıda olmak üzere az bir eğimle yere doğru tutulur. Flüt ve obuada olduğu gibi, klarnetin gövdesinde de ses deliklerini açmaya ve kapatmaya yarayan metal bir mekanizma vardır. 1840 sıralarında "Boehm sistemi" flüte uygulandıktan sonra, Paris konservatuarı öğretim üyesi ve klarnetçi Klosé, bu sistemin klarnete de uygun olduğunu görmüş ve Boehm sistemi klarnete uygulanmıştır. Daha sonra farklı zamanlarda farklı kişiler tarafından bu sistem geliştirilmiştir. Klarnetin Tarihçesi Klarnet Tarihi 19.yüzyılda Chalumeau (Şalümo) adıyla orkestralarda icra edilen bu nefesli saz klarnetin atasıydı. Fransızcadan gelen bu isim nefesli sazların genel adıydı. Aynı yüzyılda Denner adlı çalgı yapım ustası Şalümo’yu geliştirerek bugünkü sisteme doğru ilk adımı atmıştır. 18.yüzyılda keşfedilen enstrümanın orkestraya dâhil edilmesi 1750 yılında olmuştur. 1800’lü yıllarda klarnetin oda orkestralarında yaygınlaşmasında Mozart’ın rolünün büyük olduğu bilinmektedir. 1812’de Paris Konservatuarı’nda öğretim üyesi olan Ivan Müler klarnete farklı mekanikler ekledi. Müller’in 13 tuşlu hale getirdiği enstrüman Denner’in sistemine göre daha karmaşıktı. 1840 yılında ses sistemleri için metal tuş mekanizması flüt ve obua’da olduğu gibi klarnette de kullanılmıştır. Paris Konservatuarı Klarnet bölümü öğretim üyesi Klose Boehm Sistemini klarnete uyguladıktan sonra 1860 yılına kadar enstrüman üzerinde mekanik gelişmeler devam etti. 1900- 1925 yılları arasında klarnet artık radyo ve stüdyo kayıtlarında önemli yer tutmaya başladı. Perde sistemlerinin esas amacı akustiğin daha kaliteli elde edilmesi yönünde idi. Şalümo ile 1600’lerde 1,5 oktav ses genişliğiyle yola çıkan klarnet Mozart’ın konçerto ve Quintetlerinde yumuşak ve koyu sesiyle klasik, caz ve pop orkestralarının vazgeçilmez nefesli sazı olarak bugün konservatuarlarda eğitim metotlarında ve müzik literatüründe yerini almıştır. Teknik özellikleri Klarinet, çeviklik bakımından flüte çok yakındır. Her çeşit hızlı, parlak, gösterişli pasajlar, diziler, arpejler, grupetto ve benzeri figürler, tril ve tremololar rahatlıkla çalınabilir. Genellikle tek dil kullanırlar. Çift dil ve üç dil çok zor olduğundan, özel durumlar olmadıkça kullanılmaz. Bir ses bölgesinden başka bir ses bölgesine geniş aralıklı atlamalar, klarinete özgü kolaylıklardan biridir. Ancak hızlı tekrarlanan sesleri çalmakta oldukça sınırlıdır. Klarinetin en önemli özelliklerinden biri de, gürlük kontrölü bakımından son derece yetenekli olmasıdır. Çok kısık sesle ve çok gür sesle çalabilir. Orkestradaki önemi Klarinete orkestrada hızlı, akıcı, parlak, gösterişli pasajlardan geniş duygusal ezgilere dek her türlü görev verilir. Duru ve parlak ses rengi ile birleşen etkili kreşendo ve dekreşendo yeteneği, klarinetin "Espressivo" solo pasajlarda sık sık görevlendirilmesine neden olur. Ses rengi diğer tahta üflemelilerle iyi kaynaşır. Başka çalgılardaki temaları katlamak, gerekirse arka plandaki armonileri sağlamak ve eşlik figürlerini seslendirmek klarnetin yapabileceği en önemli görevlerdir. KLARNET TAMİR - BAKIM ve FAYDALI BİLGİLER DOĞRU AKORDA SAHİP KLARNET SATIN ALMA Klarnet üflemeye karar veren bir öğrenci öncelikle kendisine iyi bir klarinet hocası seçmelidir. Satın alırkende mutlaka hocasının onay verdiği klarineti satın almalıdır. Çünkü klarnetin seslerinin üflenerek kontrol edilmesi ve doğru akorda sahip bir klarnetin alınması gereklidir. Klarnetin akordu üzerindedir ve sonradan akort yapılmaz. Akordu bozuksa tamiri yapılır. Akordu yanlış bir klarnette klarnet öğrenilmesi güçtür. Seslerinin yanlış olması öğrencinin kulağınıda bozacaktır. Kulağa doğru gelmeyen sesler öğrenciye klarneti çalım zevkide vermeyecektir. Klarnetin yanlış sesleri yüzünden çıkaramadığı sesi başka pozisyonda arayacağı için yanlış bir teknik geliştirmesinede sebep olacaktır. KLARNETİN GÜDERİLERİNİN DEĞİŞMESİ Klarnetin tüm mekanik aksamının açılması suretiyle gerçekleşmektedir. Tuşeler vidalarından sökülerek eski güderiler çıkarılıp yerine yeni güderiler yerleştirilir. Klarnet çalındıkça üzerindeki güderiler yavaş yavaş yumuşamaya başlar ve zamanla üzerini kapadığı deliğin hava kaçırmasına sebep olur. Bu nedenle güderilerin eskidiği ve gereğinden fazla yumuşadığı görüldüğünde yenileriyle değiştirilmesi gerekmektedir. Güderileri değiştirdikten sonra güderilerin deliği daha iyi kapaması ve hava kaçırmaması için biraz yumuşaması gerekir. Bunun için güderiler takılıyken altına doğru sıvı enstruman için özel olarak üretilen yağ sürülür. KLARNETİN DELİKLERİNİN TEMİZLENMESİ Klarnetin deliklerinin içi uzun zaman çalımdan kaynaklanan kir parçacıklarının birikmesi sonucu tıkanır. Bu yapışmış kir ve parçaların temizlenmesi ve deliğin orijinal haline dönüştürülmesi gereklidir. Çünkü bu tıkanan parçalar klarnetin hangi deliğinde varsa odelikteki notayı pes yani kalınlaştıracaktır. Klarnetin tıkanan deliği doğru sesi yani notayı vermez ve klarnetin akordunun bozulmasına yol açar. Deliklere özel aletler kullanarak müdahele edilir. Akort cihazına bakılarak akortlanır ve eski haline dönüştürülür. KLARNETİN TUŞELERİNİN HASSAS AYARININ YAPILMASI Özellikle bu işlem klarnet için en önemli işlemlerden birisidir. Fabrikasyon klarnetlerde sık karşılaştığım bir durumdur. Özellikle çin malı klarnetlerde. Bu klarnetler fabrikasyon üretildikleri için üzerindeki demir yani ( tuşe aksamları ) doğru şekilde çalışmaz. Yani klarnetin hava kaçırmasına neden olacak teknik yanlışlıklar vardır. Klarnet çok teknik bir enstrumandır ve tuşelerin ayarının çok iyi olması ve tüm tuşelerin görevini doğru açılarda gerçekleştirmesi gerekir. Bu ayarı sadece ustası yapmalıdır. Çünkü fazla açılan veya az açılan demir tuşelerin bükülmesi suretiyle doğru seviyeye getirilmesi gerekir. Bu yüzden bu işlemde demir tuşelerin kırılma riski bulunur. Kırılan parçaların yenisini bulmak güçtür, ancak gümüş tamir atölyesinde bu demir tuşeleri kaynak yaptırma imkanınız mevcuttur. Fakat her klarnetin demir hammaddesi farklı yapıda olup, bazıları ateşte erimektedir ve kaynak tutmamaktadır. Bu yüzden tuşelerin kırılmamasına dikkat edilmelidir. KLARNETİN DEMİR TUŞE AKSAMLARININ MONTE EDİLMESİ İÇİN GEREKLİ OLAN VİDALARIN YAĞLANMASI Klarnetlerinizi bakım için bazı sürelerde bana getirdiğinizde tuşelerini açmak zorunda kalıcaz. Vidaların kolay yerlerinden çıkmaları için oksitlenmemesi gerekir. Oksitlenen vidaların yerlerinden çıkmaları güçleşir. Bu yüzden üflemeli enstrumanlar için özel olarak üretilen yağımızla bu vidaları yağlarım. KLARNETİN TEMİZLEME APARATIYLA TEMİZLENMESİ İlk önce yapacağımız şey, bek bölümünü klarnetten ayırmak olacaktır. Çünkü bek bölümü hassas bir parçadır. Klarnete müdahelelerde kırılıp düşmemesi ve ucunun kırılmaması için çıkarılıp güvenilir düz bir zemine konulmalıdır. Temizleme aparatımızla klarnetin özellikle alt ve üst bölümünün iç gövdesini temizlemeliyiz. İşlemi yaparken baril üst bölüme bağlı, kalak ise alt bölüme bağlı olacak. Klarnetin üst ve alt bölümü birbirine bağlı olmayacaktır. Temizleme fırçası bazı klarnetlerin içinde olmayabilir bu durumda temizleyecek ve klarinetin içerisinden geçebilecek bir bez parçasını hafif kalın bir ipe bağlayınız. Klarnetinizin alt ve üst bölümünün içinden önce ipin ucunu sarkıtınız ve alttan çıkan ipi yavaş ve kontrollü bir şekilde çekerek bezin klarnetinizin iç gövde kısmını temizlemesini sağlayınız. KLARNETİNİZİN AKORT PROBLEMİNİN GİDERİLMESİ Akort problemi özellikle çin malı fabrikasyon olarak seri üretilen klarnetlerde sıkça karşımıza çıkmaktadır. Bu klarnetlerin tuşeleri makinalarla ayarlandığından demirlerinde fazla ve az açılan tuşeler bulunur. Tuşelerin klarnete doğru hükmetmesi için özel olarak elle ayarlanması gereklidir. Genelde (Boehm) sistem sibemol klarnetlerde azda olsa sol klarnetlerin çin malı olanlarında bu sorun yaşanmaktadır. Klarnetlerde bazı sesler pest yada tiz olarak duyulur. Bunun için klarnetin seslerini iyibilmek gerekir. Zeytin ağacı ve benzeri ağaç klarnetlerde kışın enstruman bir veya bir buçuk sese yakın pest kalmakta yazın ise akordu kulağa dik gelmektedir. Bu durumda klarnetin içine beş veya on dakika kadar sıcak nefes üfleyerek ısıtılmalı akordu normale getirildikten sonra icra edilmelidir. Yazın ise tizleşen ağaç klarnetlerin akordunun tamir edilmesi ve pesleştirilmesi gerekir. Akort sorununun olup olmadığını anlamak içinde çok hassas bir kulağa sahip olunması gerekir. Bir notanın başka bir oktavındaki aynı sesini üfleyerek karşılaştırdığımızda seslerin birbirini tutmadığı görülecektir. Bu kontrol akort cihazıylada yapılmaktadır. Bana klarnetinizi getirdiğinizde bunu tespit edip sorun neredeyse oraya müdahele yapıyorum. Akort problemi klarnetin sesinin yani notalarının çıktığı delik bölümlerinde varsa deliğin büyütülüp küçültülmesi şeklinde tamir edilmesi gereklidir. Delik büyüdükçe o perdenin seside tizleşir, küçüldükçede pestleşir. Klarnetin boyundada sorun olabilir. Eğer enstruman pes kalıyorsa, beş parçanın boylarından herhangibirinin uzunluğundan da kaynaklanıyor olabilir. Bunun da tamiri yapılır. PES KALAN ENSTRUMANIN SESLERİNİN TİZLEŞTİRİLEREK STANDART AKORDU YAKALAMASINI SAĞLAMA Klarnetin barel kısmının içtarafındaki yuvarlak seviye ve barelin alt ve üst kısımlarından kesilerek sağlanabilir. Yani barelin içerden veya dışarıdan boyu kısaltılarak yapılır. Bu işlemin yapılabilmesi için torna makinası gereklidir. TİZ KALAN ENSTRUMANIN SESLERİNİN PESTLEŞTİRİLEREK STANDART AKORDU YAKALAMASINI SAĞLAMA Eğer enstrumanımız yaklaşık yarım veya bir tam ses tiz tınlıyorsa klarnetimizin bek kısmının hemen altındaki barel bölümünden bu sorunu ayarlamamız mümkündür. Enstrumanın boyu uzadıkça seside pestleşir. Bu düşünceden yola çıkarak barel bölümünü klarnetimize göre tüm ölçümlerini ayarladıktan sonra orjinalden biraz daha uzun şekilde yaparız. Bu sayede klarnet yarım veya bir tam ses pestleşecektir. Fakat tiz oktavlarda sesler kulağa dik geliyorsa, klarnetimizin alt ve üst bölümlerinin birbirine bağlandıkları bel kısmından hafifçe çevirerek aralık bırakabilrsiniz. Tabi arada boşluk kalacağından enstrumanın hava kaçırması kolaylaşabilir. Bunun engellenmesi içinde benim klarnetlerde kullandığım özel bir bantın klarnetin birbirine geçen bölümlerine sarılması gereklidir. Klarnetin bek bölümünde ayrıca üst ve alt bölümlerinin birbirlerine eklenen birleşme yerlerinde bulunan mantarlar zamanla klarinetin kısımları çıkarılıp takıldıkça eskiyerek yıpranır. Bunu klarneti birleştirirken parçaların fazla laçka olup olmadığına bakarak kontrol ediniz. Eğer aralık varsa klarnetiniz buralardan hava kaçırabilir ve enstruman çalarken hava kaçırdığından verdiğiniz nefesin çoğu buralardan çıkarak kaybolur. Klarnet üflerken çok fazla nefes harcamanıza neden olur. Gür ve güçlü bir klarnet tonunun ucu iyi ayarlanmış bir bek ve klarnetin hiçbir parçasından ve bölümünden hava kaçırmadığında mümkün olduğunu söylemeliyim. KLARNETİN AĞIZLIK KISMINI (BEK) ÖĞRENCİNİN SEVİYESİNE VE ÇALIM TARZINA GÖRE AYARLAMA Sıfır olarak müzik marketten aldığınız klarnetinizin beki yerli bektir. Bu bekler klarnete yeni başlayan öğrencilerimiz için idealdir.Fakat genelde açık beklerdir. Öğrenciler kapalı bekle klarnet üflemeye başlamalı ve dudağı bek üfleme tekniğine tam olarak alışana kadar sesleri dudağını fazla sıkmasına gerek kalmadan bulmalıdır. Fakat yerli beklerin ucunun idealden fazla açık olanlarıda vardır. Bu tarz bekleri genelde düğün klarnetçileri kullanırlar. Bekin ucu fazla açıksa yeni öğrenci klarneti üflemede ve ses çıkarmada oldukça zorlanacaktır. Açık bekde dudağını fazla sıkması gerekeceğinden bek öğrencinin ağzını yoracaktır. Açık bekde ses çıkarmak için tiz sesleri dudağını sıkarak alması gerekir. Öğrenci henüz bu seviyede olmadığından kapalı bekle üfleyebilmesi için açık olan bekinin ucunun ayarını kapalı ve çalabileceği hale getiriyorum. Yerli beklerin bir önemli handikapıda seslerinde çatlamalar oluşudur. Bekin ucunun ve yatağının ayarlarının sıfır hatada olması gerekir. Çünkü bek klarnetin beynidir ve klarnetin çalımında en önemli kısımdır. Yerli üretim beklerde ses biraz daha kalın çıkar ve tam klarnet tonunu vermez . Yabancı marka bekler ise çok kapalı olurlar. Öğrencinin klarnetteki hakimiyeti artmaya başladıkça daha açık ağızlı bir bek kullanması gereklidir. Bekten iyi sonuç alınması için bekin ayarlanması şarttır. Tam klarnet tonunu ozaman alacaksınız. Klarinetin kalitesi nekadar iyi olursa olsun, bekimizin ayarı ve tonu iyi olmadığı takdirde o enstrumandan randıman almamız mümkün değildir. Bek ayarında önemli olan klarnete oturucak ve klarnetin tonuyla uyum sağlayacak bir bek ayarıdır. Bekin uç kısmından ve iç yatağından açılması suretiyle profosyonel ayarı yapılır. Bu işlem bilgi, el becerisi ve teknik gerektiren bir işlemdir. Klarnetin bekinin ayarlanması kısa bir zaman diliminde olmamaktadır. Bek her yapılan müdaheleden sonra hatalar tamamen sıfıra inene kadar üflenerek denenir. Bu ayar sayesinde geleneksel sol ve batı müziği si bemol klarnetlere uyumlu bekler oluşmaktadır. Yapmış olduğum bek ayarı sayesinde; klarnette çok daha parlak bir tını, güçlü ve yumuşak birton elde etmekteyim. Benim ayarladığım bir bekte öğrencim pes bölgelerde yani birinci ve ikinci oktavdaki notaları çok kolay bir şekilde çıkarmaktadır. Tiz bölgelerdeki sesleri ise dudağını sıkma yöntemiyle çatlama olmadan eskisinden daha iyi seslendirecektir. Yabancı marka bekler fiyat olarak pahalı olduklarından öğrencilere tavsiyem; beklerini gerçekten bu işi iyi bilen bir ustaya teslim etmeleri olacaktır. Genellikle tüm yerli ve yabancı beklerin ses saundları farklıdır. Sesleri ve kaliteleri iyi olan markalar olarak Vandoren 5JB, Vandoren B45, ve La Voz isimlerini sayabilirim. Klarnet erkek bir enstrumandır ve sesi çok gürdür. İcra esnasında bek veya kamıştan kaynaklanan sorunlar nedeniyle çıkacak hatalı sesler icracıyı zor durumda bırakabilir. İşte bu sorunları tamamen sıfıra indirecek bir bek ayarı yapıyorum. KLARİNETİN SU BUHARI DOLMASI SEBEBİYLE OLUŞAN TIKANIKLARININ GİDERİLMESİ Klarinetlerin özellikle barel ve barelin üst kısımlarına dolan tükürük ve subuharı klarinetin uzun süre üflenmesinde ortaya çıkan önemli bir sorundur. Özellikle Amati klarinetlerde bu sorun karşımıza çıkmaktadır. Klarinet yarım saat ve sonrasında üflendiğinde biriken subuharı, bek ve barel bölümünde tıkalı kalır ve bazı sesleri net verememenize yol açar. Klarinet üflenmede zorlanma yapar. Bu sorunu olan klarinet severlerin sorunlarını çözüyorum. KLARNETİMİZ İÇİN DOĞRU KAMIŞ KULLANIMI Klarnetimizde kullandığımız kamışın çok fazla yumuşak olmamasınada dikkat etmeliyiz. Kamış uzun süre kullanıldığında yumuşar ve bozulur. Bu seviyeye gelen bir kamışın ucu ateşe tutulup ısıtılırsa biraz sertleşir ve belli bir süre daha çalınabilir. Fakat eski randımanı vermez ve enkısa zamanda yenisi ile değiştirilmelidir. Kamışı klarnetimizi ilk çalma esnasında biraz suyla ıslatmak suretiyle nemlendirmeli ve sonra üzerindeki ıslaklığı alarak kamışın kısa sürede çürümesine engel olmalıyız. Daha sonra beke yerleştirip üflemeliyiz. Bu sayede klarnetteki fazla duyulan nefes sesini minimuma düşürmüş oluruz. Kamışlar ince bir ağaç parçalarından yapıldıklarından çok kolay kırılabilirler. Dikkat etmemiz gereken bir hususta; klarnete yeni başlayan bir öğrenci beki ağzına alırken kamışın ucunu kırmaması için dikkatli davranması gerekir. Eğer yanlışlıkla dişimizin değmesiyle klarinetin kapağını bekin üzerine kapatırken veya yanlışlıkla elimizin çarpmasından ucu kırılırsa veya çatlarsa o kamışı yeni bir kamışla değiştirmeliyiz. Öğrencilerin ve klarnet üstadlarının klarnetinde kullanacağı kamış olarak barre 1 numarayı ve mavi kuşak kamışlarını öneriyorum. KLARNETİN KORUNMASI Klarneti üfledikten sonra içerisinde kalan ıslaklığın temizlenmesinde fayda vardır. Bunu temizleme aparatımızla yapabiliriz. Klarnetin demir tuşeleri bir iki sene içinde oksitlenmeye ve kararmaya başlar. Eğer klarnetinizin tuşelerinin gümüş rengi olmasını veya nikelajının yenilenmesini istiyorsanız üzerine gümüş veya nikel kaplanması için bana getiriniz. Eğer klarnet sehpası kullanmıyorsanız klarineti dik olarak bir yere koymayınız. Düştüğü zaman bel bölgesinden kırılabilir. Eğer bu şekilde kırılırsa enstrumanımızı tamir etmemiz çok güç olur. Yazan : Klarnet Sanatçısı ve Klarnet Tamir ve Bakım Ustası Cenk Dinçer İstanbul / Kadıköy / Acıbadem / Yıldızbakkal' da Klarnet Tamir, Bakım ve Onarımı Yapılmaktadır Klarnetin Tamir ve Bakımı Arızanın Boyutuna ve Klarnetin Durumuna Göre Fiatlandırılmaktadır. Klarnet Bakımında : Güderiler, Tuşe Ayarı, Mantarların Onarılıp Düzeltilmesi, Ağaçtaki veya Her Maddedeki Klarnetlerin Gövde Hasarlarının Onarılması ve Düzeltilmesi, Çatlakların Kapatılması, Yayların Bakımı, Klarnetin İç ve Dış Temizliği İtina İle Yapılmaktadır. Akortları dengesiz ve bozuk olan Çin malı klarinetlerin : Helena Mia, MAC 150 N Akort sorunları düzeltilir. ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Cenk Dinçer İle Akademik Düzeyde Geleneksel Sol Klarinet Eğitimi Klarinette Profesyonellik Arayanlar İçin Klarinet Sanatçısı Cenk Dinçer Bursa Belediye Konservatuarı Türk Sanat Müziği Bölümü ve Ege üniversitesi Devlet Türk Musîkisi Konservatuarı Temel Bilimler Bölümü Mezunu Klarinet Dersimizde Göreceğimiz Ana Konu Başlıkları Geleneksel Sol Klarinetin Temelinin Öğretimi Klarinetin atası, tarihi, klarinetin ilk bulunuşu (17. Yy dan 21. Yy' la gelişi) Ve dünyadaki müzik türlerindeki kullanımı ve işlevi hakkında bilgiler Klarinetin türk musîkisine girişi ve kullanılması hakkında bilgiler Klarinetin orkestralardaki yeri ve önemi hakkında bilgiler Klarinetin tınlama bölgelerinin eksiksiz anlatımı Klarinetin akord sistemi hakkında önemli bilgiler Klarinetin mekanik aksamının öğrenciye tanıtılması Klarinetin beş parçadan oluşan bölümlerinin montesi Klarinetin tüm teknik bilgilerinin uygulamalı anlatımı Sol klarinetin perde dizgesi hakkında teorik bilgeler Klarinetin çeşitleri ve ailesi hakkında bilgiler Ve sol klarinetin diğer klarinetlerden farkları Dünyada üretilen klarinetlerin yapıldığı malzemeler Hakkında detaylı bilgiler ( ağaç, metal, ebonit, bakalit, fiber, derlin ) Alt bölüm ve üst bölümün bağlantısının teknik açıdan öneminin uygulamalı gösterimi Barel bölümünün klarinetin akorduna doğrudan etkisinin anlatımı Barel bölümüne mikrofon uygulamasının anlatımı Klarinetin en önemli parçası yani beyni olan bek hakkında geniş bilgi Profesyonel ve öğrenci beki ayrımı hakkında bilgiler Bek bölümüne kamışın montesinin gösterimi Bek bölümüne bileziğin montesinin gösterimi Bek bölümüne dişliğin montesinin gösterimi Klarinet kamışının kırılmaması için yapılabilecekler Dünyada kullanılan klarinet kamışı türleri hakkında bilgiler Bekin yatağına göre kullanılması gereken kamış hakkında bilgi Klarinet kamışının bekin yatağına göre yumuşatılması hakkında bilgi Klarinet kamışlarının derse ve icraya başlamadan nemlenmesini sağlama Klarinet İle Dünyadaki Farklı Tarzda Müziklerin İcrasınında Yapılabileceği Kavramı Temel Kural Olan Nefes Tekniği Öğretimi Diyafram Nefesinin Öğretilmesi Diyafram tekniğinin klarinette uygulamalı gösterilmesi Diyafram nefesiyle klarinet icrasının gerekliliği Klarinet icrası için doğru nefes alma ve kontrollü Klarinete geri boşaltmanın uygulamalı anlatımı Klarinet icrasında nefes almamız gereken yerler Klarinet icrasında nefes alırken vücudumuzun konumu Klarinet icrasında kaçamak ve denetimli nefesin açıklanması Klarinete üfleyeceğimizi havanın gürlüğü hakkında bilgiler Nefes faktörünün klarinet icrasındaki duyguya bire-bir etkisi Konu 1) Klarinetin Doğru Tekniğiyle İcrasına Başlangıç Sol Klarinetin Teknik Özelliklerinin Anlatımı Klarinet icrasında belirleyeceğimiz tarz ve üslûb Klarinet üfleyecek olan kişinin bedensel yeterliliği Klarinet ile seslendirilecek müzik türü hakkında bilgiler Klarinetin enstrumantal müzikteki tartışılmaz yeri ve önemi Klarinetin icrasında dudağımızın ve yanaklarımızın hareketi Klarinetin tavır özelliklerinin öğrenciye uygulamalı anlatımı Klarinet Nasıl İcra Edilmeli Klarinetin üfleme tekniklerinin öğretilmesi Dudak tekniği kavramı Dudak tekniğinin uygulamalı öğretimi Yanakların icra esnasındaki konumu Klarnetten ses çıkarabilme çalışmaları Üst dudağın ve dişlerin beke göre konumu Alt dudağın, bek ve kamışa göre ayarlanması Sol klarinetten iyi bir ton elde etme çalışmaları Kapalı olmayan sol sesini üfleyerek temiz ses elde etme Bekin ağzımızdaki açılarının milimetrik olarak anlatılması Balkan ve bizim müziğimizde kullanılan dil tekniğinin öğretimi Klarinetin müthiş icra üstünlüğü (sesli ve sessizlik ayrıcalığı) (crescendo | decrescendo kuvvetliden sessize mükemmel geçiş) Staccato, tremolo, vibrato ve glissando' nun uygulamalı öğretimi Üflemede dudağımızın türk müziğindeki komaları verebilmesini sağlama Klarinetin Tutuş Pozisyonunun Öğretilmesi Klarinetin tutuş pozisyonunun uygulamalı gösterimi Klarinetin elde duruş hizasının uygulamalı gösterimi Klarinet icrasında vücudun duruş açısının gösterimi Ergonomik olarak uygun klarinet edinebilme önerileri Klarinetin deliklerinin kapatılmasının uygulamalı gösterimi Parmakların kasılmamasını engellemek için parmak tutuş önerileri Klarinetin deliklerinden ellerin ne açıda kaldırılacağının gösterimi Klarineti tutarken kol, el, bilek ve parmakların estetik ve doğru duruşunun gösterimi Geleneksel Sol Klarinetin Kendi Seslerinin Öğretimi Klarnetin üzerindeki tüm notaların, Batı müziğindeki isimleriyle öğretimi Klarnetin üzerindeki tüm notaların, Türk müziği perde isimleriyle beraber öğretimi Klarinet üzerinde diyafram tekniğiyle beraber sol (rast) sesinden başlanarak kontrollü ve doğru Tekniği uygulayarak üfleme çalışma ve egzersizleri Klarinetin tüm notalarının pozisyonlarıyla birlikte öğretimi Geleneksel Sol Klarinetin Konservatuar Destekli Akademik Düzeyde Eğitimi Türk musîkisi ses sistemi hakkında detaylı bilgi Türk musîkisi nazariyatı ve usuller hakkında detaylı bilgi Türk musîkisinde taksim (enstrumantal doğaçlama yeteneği) nin öğretilmesi Türk müziğinde türler ve biçimler ile ilgili açıklamalar (peşrev, longa, sirto) Konu 2) Basit Makamlara Başlangıç Makamların : dörtlü ve beşlilerinden başlayarak durağı, güçlüsü Yedeni, dizisi, donanımı, seyri, asma karar perdeleri, genişlemesi Ve perdelerin türk musîkisindeki isimlerinin anlatılarak Klarinet üzerinde gösterimi ve icrası Çargah - buselik - basit şehnaz buselik - kürdi - râst - uşşak - beyâtî - Basit ısfahân - hicaz ailesi (hicaz - hümâyûn - uzzâl - zirgûle' li hicaz) Hüseyni - muhayyer - gülizâr - nevâ - tahir - karcığar - basit sûz' nâk Makamlarının tüm arıza ve değerleriyle klarinette seslendirilmesi Makamlarda seyir ve taksim (doğaçlama - emprovizasyon) çalışmaları Türk sanat musîkisinde sesleri değiştirme işaretlerinin öğretimi Sol Klarinette Etüd ve Egzersiz Çalışmalarına Başlangıç Basit makamlarda etüd ve egzersiz çalışmaları Küçük mertebedeki usûllerle etüd ve egzersiz çalışmaları Parmak egzersizleri ve dudak egzersizleri çalışmaları Diyatonik (tam aralıklardan oluşan) egzersizler ve etüd çalışmaları Kromatik (yarım aralıklardan oluşan) egzersiz ve etüd çalışmaları Sol klarinetin 1 - 2 - 3 . Oktavlardaki bölgelerinde etüd çalışmaları ile Uzun, kuvvetli tınlayan, parlak ve sağlıklı klarinet sesi elde etme çalışmaları Batı müziği majör ve minör tonlarda gam seslendirme ve egzersiz çalışmaları Konu 3 ) Şed ( göçürülmüş ) Transpoze Edilmiş Makamlar Başka perdelere göçürülmüş ( transpoze edilmiş) makamlar şunlardır Çargah, buselik, kürdi, zirgüle' li hicaz, nev' eser ve segah makamıdır Nev' eser makamının şeddi : reng-i dil makamı Çargah makamının şedleri : mahur makamı ve acem aşiran makamıdır Zirgüleli hicaz makamının şedleri : zirgüle' li sûz' nak ve hicazkâr makamı Evcârâ makamı, sûz-i dil makamı ve sedd-i arabân makamıdır Kürdi makamının şedleri : kürdili hicazkâr makamı, aşkefzâ ve ferahnüma makamı Buselik makamının şedleri : nihavend makamı, ruhnüvâz makamı ve sultani yegah makamı Şed Makamlarla İlgili Klarinetle Etüd Çalışma ve Egzersizleri Makamların : dörtlü ve beşlilerinden başlayarak durağı, güçlüsü Yedeni, dizisi, donanımı, seyri, asma karar perdeleri, genişlemesi Ve perdelerin türk musîkisindeki isimlerinin anlatılarak Klarinet üzerinde gösterimi ve icrası Makamlarının tüm arıza ve değerleriyle klarinette seslendirilmesi Makamlarda seyir ve taksim (doğaçlama - emprovizasyon) çalışmaları Konu 4 ) Geçki ve Mürekkeb ( bileşik ) Makamlar Buselik perdesinde karar eden bileşik makamlar Segah perdesinde karar eden bileşik makamlar Dügah perdesinde karar eden bileşik makamlar Dügah perdesinde karar eden yerinde bûselik' li ve yerinde kürdi' li bileşik makamlar Rast perdesinde karar veren bileşik makamlar Irâk perdesinde karar veren bileşik makamlar Acem aşîrân perdesinde karar veren bileşik makamlar Hüseyn - i aşîrân perdesinde karar veren bileşik malamlar Yegâh perdesinde karar veren bileşik makamlar Ve diğer bileşik makamlar olmak üzere toplam 94 bileşik makam vardır Geçki ve Mürekkeb ( bileşik ) Makamlarla İlgili Etüd ve Egzersiz Çalışmaları Makamların : dörtlü ve beşlilerinden başlayarak durağı, güçlüsü Yedeni, dizisi, donanımı, seyri, asma karar perdeleri, genişlemesi Ve perdelerin türk musîkisindeki isimlerinin anlatılarak Klarinet üzerinde gösterimi ve icrası Makamlarının tüm arıza ve değerleriyle klarinette seslendirilmesi Makamlarda seyir ve taksim (doğaçlama - emprovizasyon) çalışmaları Konu 5 ) Sözlü ve Enstrumantal Tüm Sevilen Eserlerin İcrası 1) Sözlü Eserlerde Klarinetle İcraya Başlama Yukarıdaki tüm çalışma ve egzersizler bittikten sonra Kendi arşivimden sizlere; basit makamlardan başlayarak Her ders bilinen ve okunan sanat müziği veya halk müziği eserlerimizin notalarıyla Sizin seçtiğiniz ve repertuarınıza almak istediğiniz şarkıların notalarını geçiyoruz 2 ) Enstrumantal Eserlerde Klarinetle İcraya Başlama Enstrumantal türk sanat müziği ve halk türküleri icrası Peşrev, saz semai, longa, sirto, oyun havası ve zeybekler Türkçe sözlü pop müziklerimizi enstrumantal olarak icra etme Pop fantazi, fantazi, taverna ve arabesk şarkıların enstrumantal icrası Yabancı slov müzik, film müzikleri ve reklam müziklerinin enstrumantal icrası Bursa Belediye Konservatuarı Ve Ege Üniversitesi Devlet Türk Musîkisi Konservatuarı Temel Bilimler Bölümü Mezunu KLARNET TAMİR - BAKIM VE FAYDALI BİLGİLER DOĞRU AKORDA SAHİP KLARNET SATIN ALMA Klarnet üflemeye karar veren bir öğrenci öncelikle kendisine iyi bir klarinet hocası seçmelidir. Satın alırkende mutlaka hocasının onay verdiği klarineti satın almalıdır. Çünkü klarnetin seslerinin üflenerek kontrol edilmesi ve doğru akorda sahip bir klarnetin alınması gereklidir. Klarnetin akordu üzerindedir ve sonradan akort yapılmaz. Akordu bozuksa tamiri yapılır. Akordu yanlış bir klarnette klarnet öğrenilmesi güçtür. Seslerinin yanlış olması öğrencinin kulağınıda bozacaktır. Kulağa doğru gelmeyen sesler öğrenciye klarneti çalım zevkide vermeyecektir. Klarnetin yanlış sesleri yüzünden çıkaramadığı sesi başka pozisyonda arayacağı için yanlış bir teknik geliştirmesinede sebep olacaktır. KLARNETİN GÜDERİLERİNİN DEĞİŞMESİ Klarnetin tüm mekanik aksamının açılması suretiyle gerçekleşmektedir. Tuşeler vidalarından sökülerek eski güderiler çıkarılıp yerine yeni güderiler yerleştirilir. Klarnet çalındıkça üzerindeki güderiler yavaş yavaş yumuşamaya başlar ve zamanla üzerini kapadığı deliğin hava kaçırmasına sebep olur. Bu nedenle güderilerin eskidiği ve gereğinden fazla yumuşadığı görüldüğünde yenileriyle değiştirilmesi gerekmektedir. Güderileri değiştirdikten sonra güderilerin deliği daha iyi kapaması ve hava kaçırmaması için biraz yumuşaması gerekir. Bunun için güderiler takılıyken altına doğru sıvı enstruman için özel olarak üretilen yağ sürülür. KLARNETİN DELİKLERİNİN TEMİZLENMESİ Klarnetin deliklerinin içi uzun zaman çalımdan kaynaklanan kir parçacıklarının birikmesi sonucu tıkanır. Bu yapışmış kir ve parçaların temizlenmesi ve deliğin orijinal haline dönüştürülmesi gereklidir. Çünkü bu tıkanan parçalar klarnetin hangi deliğinde varsa odelikteki notayı pes yani kalınlaştıracaktır. Klarnetin tıkanan deliği doğru sesi yani notayı vermez ve klarnetin akordunun bozulmasına yol açar. Deliklere özel aletler kullanarak müdahele edilir. Akort cihazına bakılarak akortlanır ve eski haline dönüştürülür. KLARNETİN TUŞELERİNİN HASSAS AYARININ YAPILMASI Özellikle bu işlem klarnet için en önemli işlemlerden birisidir. Fabrikasyon klarnetlerde sık karşılaştığım bir durumdur. Özellikle çin malı klarnetlerde. Bu klarnetler fabrikasyon üretildikleri için üzerindeki demir yani ( tuşe aksamları ) doğru şekilde çalışmaz. Yani klarnetin hava kaçırmasına neden olacak teknik yanlışlıklar vardır. Klarnet çok teknik bir enstrumandır ve tuşelerin ayarının çok iyi olması ve tüm tuşelerin görevini doğru açılarda gerçekleştirmesi gerekir. Bu ayarı sadece ustası yapmalıdır. Çünkü fazla açılan veya az açılan demir tuşelerin bükülmesi suretiyle doğru seviyeye getirilmesi gerekir. Bu yüzden bu işlemde demir tuşelerin kırılma riski bulunur. Kırılan parçaların yenisini bulmak güçtür, ancak gümüş tamir atölyesinde bu demir tuşeleri kaynak yaptırma imkanınız mevcuttur. Fakat her klarnetin demir hammaddesi farklı yapıda olup, bazıları ateşte erimektedir ve kaynak tutmamaktadır. Bu yüzden tuşelerin kırılmamasına dikkat edilmelidir. KLARNETİN DEMİR TUŞE AKSAMLARININ MONTE EDİLMESİ İÇİN GEREKLİ OLAN VİDALARIN YAĞLANMASI Klarnetlerinizi bakım için bazı sürelerde bana getirdiğinizde tuşelerini açmak zorunda kalıcaz. Vidaların kolay yerlerinden çıkmaları için oksitlenmemesi gerekir. Oksitlenen vidaların yerlerinden çıkmaları güçleşir. Bu yüzden üflemeli enstrumanlar için özel olarak üretilen yağımızla bu vidaları yağlarım. KLARNETİN TEMİZLEME APARATIYLA TEMİZLENMESİ İlk önce yapacağımız şey, bek bölümünü klarnetten ayırmak olacaktır. Çünkü bek bölümü hassas bir parçadır. Klarnete müdahelelerde kırılıp düşmemesi ve ucunun kırılmaması için çıkarılıp güvenilir düz bir zemine konulmalıdır. Temizleme aparatımızla klarnetin özellikle alt ve üst bölümünün iç gövdesini temizlemeliyiz. İşlemi yaparken baril üst bölüme bağlı, kalak ise alt bölüme bağlı olacak. Klarnetin üst ve alt bölümü birbirine bağlı olmayacaktır. Temizleme fırçası bazı klarnetlerin içinde olmayabilir bu durumda temizleyecek ve klarinetin içerisinden geçebilecek bir bez parçasını hafif kalın bir ipe bağlayınız. Klarnetinizin alt ve üst bölümünün içinden önce ipin ucunu sarkıtınız ve alttan çıkan ipi yavaş ve kontrollü bir şekilde çekerek bezin klarnetinizin iç gövde kısmını temizlemesini sağlayınız. KLARNETİNİZİN AKORD PROBLEMİNİN GİDERİLMESİ Akort problemi özellikle çin malı fabrikasyon olarak seri üretilen klarnetlerde sıkça karşımıza çıkmaktadır. Bu klarnetlerin tuşeleri makinalarla ayarlandığından demirlerinde fazla ve az açılan tuşeler bulunur. Tuşelerin klarnete doğru hükmetmesi için özel olarak elle ayarlanması gereklidir. Genelde (Boehm) sistem sibemol klarnetlerde azda olsa sol klarnetlerin çin malı olanlarında bu sorun yaşanmaktadır. Klarnetlerde bazı sesler pest yada tiz olarak duyulur. Bunun için klarnetin seslerini iyibilmek gerekir. Zeytin ağacı ve benzeri ağaç klarnetlerde kışın enstruman bir veya bir buçuk sese yakın pest kalmakta yazın ise akordu kulağa dik gelmektedir. Bu durumda klarnetin içine beş veya on dakika kadar sıcak nefes üfleyerek ısıtılmalı akordu normale getirildikten sonra icra edilmelidir. Yazın ise tizleşen ağaç klarnetlerin akordunun tamir edilmesi ve pesleştirilmesi gerekir. Akort sorununun olup olmadığını anlamak içinde çok hassas bir kulağa sahip olunması gerekir. Bir notanın başka bir oktavındaki aynı sesini üfleyerek karşılaştırdığımızda seslerin birbirini tutmadığı görülecektir. Bu kontrol akort cihazıylada yapılmaktadır. Bana klarnetinizi getirdiğinizde bunu tespit edip sorun neredeyse oraya müdahele yapıyorum. Akort problemi klarnetin sesinin yani notalarının çıktığı delik bölümlerinde varsa deliğin büyütülüp küçültülmesi şeklinde tamir edilmesi gereklidir. Delik büyüdükçe o perdenin seside tizleşir, küçüldükçede pestleşir. Klarnetin boyundada sorun olabilir. Eğer enstruman pes kalıyorsa, beş parçanın boylarından herhangibirinin uzunluğundan da kaynaklanıyor olabilir. Bunun da tamiri yapılır. PEST KALAN ENSTRUMANIN SESLERİNİN TİZLEŞTİRİLEREK STANDART AKORDU YAKALAMASINI SAĞLAMA Klarnetin barel kısmının içtarafındaki yuvarlak seviye ve barelin alt ve üst kısımlarından kesilerek sağlanabilir. Yani barelin içerden veya dışarıdan boyu kısaltılarak yapılır. Bu işlemin yapılabilmesi için torna makinası gereklidir. TİZ KALAN ENSTRUMANIN SESLERİNİN PESTLEŞTİRİLEREK STANDART AKORDU YAKALAMASINI SAĞLAMA Eğer enstrumanımız yaklaşık yarım veya bir tam ses tiz tınlıyorsa klarnetimizin bek kısmının hemen altındaki barel bölümünden bu sorunu ayarlamamız mümkündür. Enstrumanın boyu uzadıkça seside pestleşir. Bu düşünceden yola çıkarak barel bölümünü klarnetimize göre tüm ölçümlerini ayarladıktan sonra orjinalden biraz daha uzun şekilde yaparız. Bu sayede klarnet yarım veya bir tam ses pestleşecektir. Fakat tiz oktavlarda sesler kulağa dik geliyorsa, klarnetimizin alt ve üst bölümlerinin birbirine bağlandıkları bel kısmından hafifçe çevirerek aralık bırakabilrsiniz. Tabi arada boşluk kalacağından enstrumanın hava kaçırması kolaylaşabilir. Bunun engellenmesi içinde benim klarnetlerde kullandığım özel bir bantın klarnetin birbirine geçen bölümlerine sarılması gereklidir. Klarnetin bek bölümünde ayrıca üst ve alt bölümlerinin birbirlerine eklenen birleşme yerlerinde bulunan mantarlar zamanla klarinetin kısımları çıkarılıp takıldıkça eskiyerek yıpranır. Bunu klarneti birleştirirken parçaların fazla laçka olup olmadığına bakarak kontrol ediniz. Eğer aralık varsa klarnetiniz buralardan hava kaçırabilir ve enstruman çalarken hava kaçırdığından verdiğiniz nefesin çoğu buralardan çıkarak kaybolur. Klarnet üflerken çok fazla nefes harcamanıza neden olur. Gür ve güçlü bir klarnet tonunun ucu iyi ayarlanmış bir bek ve klarnetin hiçbir parçasından ve bölümünden hava kaçırmadığında mümkün olduğunu söylemeliyim. KLARNETİN AĞIZLIK KISMINI (BEK) ÖĞRENCİNİN SEVİYESİNE VE ÇALIM TARZINA GÖRE AYARLAMA Sıfır olarak müzik marketten aldığınız klarnetinizin beki yerli bektir. Bu bekler klarnete yeni başlayan öğrencilerimiz için idealdir.Fakat genelde açık beklerdir. Öğrenciler kapalı bekle klarnet üflemeye başlamalı ve dudağı bek üfleme tekniğine tam olarak alışana kadar sesleri dudağını fazla sıkmasına gerek kalmadan bulmalıdır. Fakat yerli beklerin ucunun idealden fazla açık olanlarıda vardır. Bu tarz bekleri genelde düğün klarnetçileri kullanırlar. Bekin ucu fazla açıksa yeni öğrenci klarneti üflemede ve ses çıkarmada oldukça zorlanacaktır. Açık bekde dudağını fazla sıkması gerekeceğinden bek öğrencinin ağzını yoracaktır. Açık bekde ses çıkarmak için tiz sesleri dudağını sıkarak alması gerekir. Öğrenci henüz bu seviyede olmadığından kapalı bekle üfleyebilmesi için açık olan bekinin ucunun ayarını kapalı ve çalabileceği hale getiriyorum. Yerli beklerin bir önemli handikapıda seslerinde çatlamalar oluşudur. Bekin ucunun ve yatağının ayarlarının sıfır hatada olması gerekir. Çünkü bek klarnetin beynidir ve klarnetin çalımında en önemli kısımdır. Yerli üretim beklerde ses biraz daha kalın çıkar ve tam klarnet tonunu vermez . Yabancı marka bekler ise çok kapalı olurlar. Öğrencinin klarnetteki hakimiyeti artmaya başladıkça daha açık ağızlı bir bek kullanması gereklidir. Bekten iyi sonuç alınması için bekin ayarlanması şarttır. Tam klarnet tonunu ozaman alacaksınız. Klarinetin kalitesi nekadar iyi olursa olsun, bekimizin ayarı ve tonu iyi olmadığı takdirde o enstrumandan randıman almamız mümkün değildir. Bek ayarında önemli olan klarnete oturucak ve klarnetin tonuyla uyum sağlayacak bir bek ayarıdır. Bekin uç kısmından ve iç yatağından açılması suretiyle profosyonel ayarı yapılır. Bu işlem bilgi, el becerisi ve teknik gerektiren bir işlemdir. Klarnetin bekinin ayarlanması kısa bir zaman diliminde olmamaktadır. Bek her yapılan müdaheleden sonra hatalar tamamen sıfıra inene kadar üflenerek denenir. Bu ayar sayesinde geleneksel sol ve batı müziği si bemol klarnetlere uyumlu bekler oluşmaktadır. Yapmış olduğum bek ayarı sayesinde; klarnette çok daha parlak bir tını, güçlü ve yumuşak birton elde etmekteyim. Benim ayarladığım bir bekte öğrencim pes bölgelerde yani birinci ve ikinci oktavdaki notaları çok kolay bir şekilde çıkarmaktadır. Tiz bölgelerdeki sesleri ise dudağını sıkma yöntemiyle çatlama olmadan eskisinden daha iyi seslendirecektir. Yabancı marka bekler fiyat olarak pahalı olduklarından öğrencilere tavsiyem; beklerini gerçekten bu işi iyi bilen bir ustaya teslim etmeleri olacaktır. Genellikle tüm yerli ve yabancı beklerin ses saundları farklıdır. Sesleri ve kaliteleri iyi olan markalar olarak Vandoren 5JB, Vandoren B45, ve La Voz isimlerini sayabilirim. Klarnet erkek bir enstrumandır ve sesi çok gürdür. İcra esnasında bek veya kamıştan kaynaklanan sorunlar nedeniyle çıkacak hatalı sesler icracıyı zor durumda bırakabilir. İşte bu sorunları tamamen sıfıra indirecek bir bek ayarı yapıyorum. KLARİNETİN SU BUHARI DOLMASI SEBEBİYLE OLUŞAN TIKANIKLARININ GİDERİLMESİ Klarinetlerin özellikle barel ve barelin üst kısımlarına dolan tükürük ve subuharı klarinetin uzun süre üflenmesinde ortaya çıkan önemli bir sorundur. Özellikle Amati klarinetlerde bu sorun karşımıza çıkmaktadır. Klarinet yarım saat ve sonrasında üflendiğinde biriken subuharı, bek ve barel bölümünde tıkalı kalır ve bazı sesleri net verememenize yol açar. Klarinet üflenmede zorlanma yapar. Bu sorunu olan klarinet severlerin sorunlarını çözüyorum. KLARNETİMİZ İÇİN DOĞRU KAMIŞ KULLANIMI Klarnetimizde kullandığımız kamışın çok fazla yumuşak olmamasınada dikkat etmeliyiz. Kamış uzun süre kullanıldığında yumuşar ve bozulur. Bu seviyeye gelen bir kamışın ucu ateşe tutulup ısıtılırsa biraz sertleşir ve belli bir süre daha çalınabilir. Fakat eski randımanı vermez ve enkısa zamanda yenisi ile değiştirilmelidir. Kamışı klarnetimizi ilk çalma esnasında biraz suyla ıslatmak suretiyle nemlendirmeli ve sonra üzerindeki ıslaklığı alarak kamışın kısa sürede çürümesine engel olmalıyız. Daha sonra beke yerleştirip üflemeliyiz. Bu sayede klarnetteki fazla duyulan nefes sesini minimuma düşürmüş oluruz. Kamışlar ince bir ağaç parçalarından yapıldıklarından çok kolay kırılabilirler. Dikkat etmemiz gereken bir hususta; klarnete yeni başlayan bir öğrenci beki ağzına alırken kamışın ucunu kırmaması için dikkatli davranması gerekir. Eğer yanlışlıkla dişimizin değmesiyle klarinetin kapağını bekin üzerine kapatırken veya yanlışlıkla elimizin çarpmasından ucu kırılırsa veya çatlarsa o kamışı yeni bir kamışla değiştirmeliyiz. Öğrencilerin ve klarnet üstadlarının klarnetinde kullanacağı kamış olarak barre 1 numarayı ve mavi kuşak kamışlarını öneriyorum. KLARNETİN KORUNMASI Klarneti üfledikten sonra içerisinde kalan ıslaklığın temizlenmesinde fayda vardır. Bunu temizleme aparatımızla yapabiliriz. Klarnetin demir tuşeleri bir iki sene içinde oksitlenmeye ve kararmaya başlar. Eğer klarnetinizin tuşelerinin gümüş rengi olmasını veya nikelajının yenilenmesini istiyorsanız üzerine gümüş veya nikel kaplanması için bana getiriniz. Eğer klarnet sehpası kullanmıyorsanız klarineti dik olarak bir yere koymayınız. Düştüğü zaman bel bölgesinden kırılabilir. Eğer bu şekilde kırılırsa enstrumanımızı tamir etmemiz çok güç olur. Yazan : Klarnet Sanatçısı ve Klarnet Tamir ve Bakım Ustası Cenk Dinçer İstanbul / Kadıköy / Acıbadem / Yıldızbakkal' da Klarnet Tamir, Bakım ve Onarımı Yapılmaktadır Klarnetin Tamir ve Bakımı Arızanın Boyutuna ve Klarnetin Durumuna Göre Fiatlandırılmaktadır. Klarnet Bakımında : Güderiler, Tuşe Ayarı, Mantarların Onarılıp Düzeltilmesi, Ağaçtaki veya Her Maddedeki Klarnetlerin Gövde Hasarlarının Onarılması ve Düzeltilmesi, Çatlakların Kapatılması, Yayların Bakımı Ve Orta Sertlikteki Rahat Çalım Seviyesine Getirilmesi, Tuşelerin Reglaj Bakımı Ve Ergonomik Olarak Parmak Baskılarına Göre Ayarlanması, Klarnetin İç ve Dış Temizliği İtina İle Yapılmaktadır. Akortları dengesiz ve bozuk olan Çin malı klarinetlerin : Helena Mia, Czerny, Zeff, Andantino, Volney, Fox USA, KingQ, Serafina, Cenova, Bonson, Palmer, Queen, Adriana, Harman Carbon, Romance, MAK 150 N, MAK 585 AS, KM 100 N Metal Sol Klarinet, GYPSY Metal Sol Klarinet, Marsyas, Sving, Revol, Silver, Boston vb. Sol Klarinetlerin akort ( Entonasyon ) sorunları düzeltilir. klarnet (klarinet,gırnata) sert ve dayanıklı ağaçlardan genellikle de abanoz ağacından yapılır. bir çeşit sert kauçuk olan ebonitten, ayrıca metalden yapılanları da vardır. beş parçanın birleşmesinden oluşur. ağızlık (bek) fıçı (barel) üst gövde alt gövde kalak klarnetin gövdesi silindir biçimindedir. kalak bölümü ise obuanın kalağına oranla daha geniştir. klarnet tek kamışlı bir enstrüman. dikkatlice yontulup biçimlendirilen bu kamış parçası, ağızlık üzerine takılır. çalıcının nefesi ile titreşime geçirilen kamış, boru içindeki havayı titreşime geçirerek ses elde edilmesini sağlar. çalıcının sol eli yukarıda, sağ eli ise aşağıda olmak üzere az bir eğimle yere doğru tutulur. flüt ve obuada olduğu gibi, klarnetin gövdesinde de ses deliklerini açmaya ve kapatmaya yarayan metal bir mekanizma vardır. 1840 sıralarında boehm sistemi flüte uygulandıktan sonra, paris konservatuarı öğretim üyesi ve klarnetçi klosé, bu sistemin klarnete de uygun olduğunu görmüş ve boehm sistemi klarnete uygulanmıştır. daha sonra farklı zamanlarda farklı kişiler tarafından bu sistem geliştirilmiştir. Etiketler: Klarnet Nedir | Klarnet Nedir ? Klarnet Ne Demek, Klarnet Tanımı, Klarnet Örnekleri, Klarnet Türleri, Klarnet Nelerdir, Klarnet Hakkında Bilgi, Klarnet Tarihi, Klarnet Nerede, Klarnet Ödevi. Klarnet | Ekleyen: Zeus | Tarih: 02-Sep-2007 13:11. | Bu yazı 45132 kez okundu.. Klarnet ile ilgili diğer yazılar.. İlgili Yazilar Yorumlardan Yazarları Sorumludur. Yorumunuz Site Yönetimi Uygun Görürse Yayınlanır..!!.. Gönderen Başlık zeus Tarih: 16:05:14 06.04.2010 Güncelleme: 16:05:14 06.04.2010 Webmaster Tarih: 02.24.2005 Nereden: antalya Gönderiler: 1312 Klarnet Nedir ? Özellikleri ve Tarihçesi Klarnetin Tarihçesi 1700’lü yıllarda icat edilen klarnet, tam 50 yıl sonra orkestraya dahil edilmiştir. Hayatı boyunca 41 senfoni yazan Mozart, klarnet için senfoni yazan ilk besteci olmuştur. Türkiye’de ilk klarnet, Donizetti Paşa’nın kurduğu saray bandosunda görülmüştür. Klarnet türleri Çok kalabalık olan klarnet ailesinde şu çalgılar vardır: La bemol küçük klarnet (yazılan notanın küçük altılı ince sesini duyurur) Mi bemol küçük klarnet (yazılan notanın küçük üçlü ince sesini duyurur) Re küçük klarnet (yazılan notanın büyük ikili ince sesi duyurur) Do klarnet (yazılan notanın aynısını duyurur) Si bemol klarnet (yazılan notanın büyük ikili kalın sesini duyurur) La klarnet (yazılan notanın küçük üçlü kalın sesini duyurur) Basset horn (Fa) (Yazılan notanın tam başli kalın sesini duyurur) Mibemol alto klarnet (yazılı notanın büyük altılı kalın sesini dyurur) Si bemol bas klarnet (yazılan notanın büyük dokuzlu kalın sesini duyurur) La bas klarnet (yazılı notanın 1 oktav ve küçük üçlü kalın sesini duyurur) Si bemol kontrabas klarnet (yazılı sesin 2 oktav ve ikili kalın sesini duyurur) Bu çalgıların tümünün çalınışı aynıdır. Bir tanesinin iyi çalmayı öğrenen, çok kısa bir alışma devresinden sonra, herhangi bir diğerini çalabilir. Yalnızca dört tanesi sürekli orkestrada kullanılır. 1.Mi bemol küçük klarnet 2.Si bemol klarnet 3.La klarnet 4.Si bemol bas klarnet Bu dört çalgının da dördü birden her yapıtta kullanılmaz. Genellikle besteciler iki sibemol klarnet kullanırlar. Üçlü orkestra kuruluşu ise, bunlara bir de bas klarnet eklenir. Daha büyük orkestralarda mi bemol klarnet ve bir si bemol klarnet daha eklenebilir. La klarnet Si bemol klarnete çok yakın bir çalgıdır. La klarnetin boyu Si bemol klarnete göre biraz daha uzun, ses rengi biraz daha koyudur. Çalınışı ve ses genişliği aynıdır. Yalnız, Si bemol klarnet yazılı olan notanın büyük ikili kalınını, La klarnet ise küçük üçlü kalınını seslendirir. Besteciler bu iki klarnet türünden birini kullanırlar. Bunun en önemli nedenleri şunlardır: 1.Daha koyu bir ses rengi isteniyorsa. 2.Yapıtta çok diyez varsa. 3.Klarnet partisinin en kalınından Do diyez sesinin kullanılması gerekiyorsa. Ses Genişliği Alto klarnet çeşidiKlarnetin notaları sol anahtarı üzerine yazılır. Ses genişliği neredeyse 4 oktav kadardır. Bu genişlik içinde tüm diatonik ve kromatik sesler elde edilebilir. Dördüncü ek çizgideli sol notasından daha ince notaların çalınması biraz güç olduğu için bu sesler pek kullanılmaz. Eğer kullanılması isteniyorsa da küçük klarnet kullanılır. En kalın mi notasından bir sonraki oktav içerisindeki si bemol notasına kromatik olarak olarak, aşağıdan yukarıya doğru ses deliklerinin sırasıyla açılması yoluyla elde edilir. Bu Si bemolün incesindeki seslerin elde edilişi, flüt ve obuadakinden biraz farklıdır. Flüt ve obuada en kalındaki esas seslerden sonra gelen sesler, bu esas seslerin ikinci doğuşkanları (bir oktav incesi) olarak, daha incelerde ise, esas seslerin genellikle dördüncü doğuşkanları (iki oktav incesi) olarak elde edilirler. Klarnette ise (gövdesi silindir biçiminde olduğundan) elde edilen doğuşkanlar tek sayılıdır (3, 5, 7, 9). Üçüncü çizgi Si sesi klarnetin yazılı en kalın sesi olan mi sesinin dudak ve nefes ayarı, ayrıca bir yardımcı perde yardımı sonucunda çıkarbılan üçüncü doğuşkanıdır yani 1 oktav ve tam 5'li. bu Si sesinden üçüncü ek çizgi Fa'ya kadar olan sesler kromatik olarak bu yolla elde edilir. Fa'nın daha incesindeki sesler çeşitli yollardan, her klarnetçiye ve klarnet yapısına göre değişebilen yollarla elde edilir. Klarnetin tınlama bölgeleri Klarnetin dört farklı tınlama bölgesi vardır: 1.Kalın ses bölgesi : En kalın ses olan Mi'den bir oktav incesi Fa diyez notasına kadar olan bölgedir. Zengin, madeni, gizemli, karanlık ve dramatik sözcükleri ile tanımlanabilir. Bu ses bölgesine "Şalümo" (Chalumeau) bölgesi de denir. "Şalümo" klarnetin atası olan eski bir çalgının adıdır. 2.Kötü sesler : Sol notasından üç yarım perde sonraki si bemol notasına kadar olan bölgedir, klarnetin en kötü sesleridir, zayıf, soluk hem de elde edilmesi biraz daha güçtür. 3.Orta ses bölgesi : Si notasından ikinci ek çizgi Do notasına kadar olan ve klarnetin en güzel sesleridir. Bu bölgeye "klarino" (Clarino) ses bölgesi denir. En güzle ve en etkili klarnet soloları bu ses bölgesinde yazılmıştır. Bu sesler duru, parlak, ılık ve etkileyicidir. 4.İnce ses bölgesi : İkinci ek çizgi Do'dan sonraki daha ince seslerdir. Gür çalındığında sert ve rahatsız edici fakat kısık sesle çalındığında ılık ve yumuşak, flüt ses rengine yakın bir tını özelliği gösterir. Teknik özellikleri Klarnet, çeviklik bakımından flüte çok yakındır. Her çeşit hızlı, parlak, gösterişli pasajlar, diziler, arpejler, grupetto ve benzeri figürler, tril ve tremololar rahatlıkla çalınabilir. Genellikle tek dil kullanırlar. Çift dil ve üç dil çok zor olduğundan, özel durumlar olmadıkça kullanılmaz. Bir ses bölgesinden başka bir ses bölgesine geniş aralıklı atlamalar, klarnete özgü kolaylıklardan biridir. Ancak hızlı tekrarlanan sesleri çalmakta oldukça sınırlıdır. Klarnetin en önemli özelliklerinden biri de, gürlük kontrölü bakımından son derece yetenekli olmasıdır. Çok kısık sesle ve çok gür sesle çalabilir. Orkestradaki önemi Klarnete orkestrada hızlı, akıcı, parlak, gösterişli pasajlardan geniş duygusal ezgilere dek her türlü görev verilir. Duru ve parlak ses rengi ile birleşen etkili kreşendo ve dekreşendo yeteneği, klarnetin "Espressivo" solo pasajlarda sık sık görevlendirilmesine neden olur. Ses rengi diğer tahta üflemelilerle iyi kaynaşır. Başka çalgılardaki temaları katlamak, gerekirse arka plandaki armonileri sağlamak ve eşlik figürlerini seslendirmek klarnetin yapabileceği en önemli görevlerdir. Tahta üflemeli bir çalgıdır Alt kısmı geniş üst tarafa doğru daralan tahta bir borudur Üç kısımda incelenebilir 1-Bu kısma huni denir.Obuada olduğu gibi çalgının en geniş kısmı burasıdır Orta kısma girebilecek bir şekilde sona erer.Böylece ikinci ve üçüncü kısımlar birbirine bağlanmış olur.Bu kısmın kalın seslerine salümo denir 2-Klarinet’in mekanizması bakımından en ayrıntılı kısımdır.Çalgının en parlak sesleri bu kısımdan elde edilir ve bu seslere kleron denir Üçüncü kısma girebilecek şekilde son bulur 3-Bu kısım obuada olduğu gibi en dar kısım değildir.Üçüncü kısımdan sonra ayrıca iki ek kısım daha vardır ve çalgı bu eklerle son bulur Ek kısımlardan birincisine varil ikincisine bek denir Varil klarinet'in ötki çalgılarla akort edilmesine yardımcı olur Bek kamışın bir bilezik aracılığıyla kendi üzerinden bağlanması sonra klarinetin sonuncu parcası durumundadır.En tiz sesler üçüncü bölümde yer almışlardır Klarinet'in kamışı tek kanatlıdır Obua kamışı kadar hassas ve ince bir parçadır Sürtünme sonucunda bozulmuş çatlamış veya kırılmış olan uç taraf sağlam halindeki kalitede ses veremez Mekanizma 19 perdeden oluşur.Her perdenin bir veya iki alttan ve üstten itici yayı vardır Yaylar çelikten yapılmıştır ve levha halinde veya yuvarlaktır.Perdeler ise birbirine millere bağlanmıştır,madenden yapılmıştır Mekanizmanın öteki kısımları Gümüş veya nikeldir.Ağaç kısmı ise Abanoz veya sedirdendir Klarinet LA diyapozisyonuna göre si bemol yapılır.Partisi bir ton traspoze edilerek okunur.Notası ikinci çizgi sol anahtarıyla yazılır Ses genişliği yaklaşık dört oktavdır. Orkestrada aynı aileden olmak üzere,si bemol bas klarinet ve kontrabas klarinet kullanılır.Bandolarda ise,ayrıca la bemol ve mi bemol klarinetler vardır.Orkestrada partisi bulunduğu zaman,mi bemol klarinette kullanılır. Klarinet sürat bakımından üflemeli tahta çalgılar arasında en işlek olanıdır.Müzik tarihi boyunca besteciler tarafından sıkça değerlendirilmiştir Çalgının kompozisyona sağladığı en büyük yarar varasyonlarıdır Özellikle bandolarda orkestradaki Keman işlevini yapar.Varasyonlar ve pasajlar özellikle bağlarda en güzel örneğini verirlerStaccato,en üstün düzeyine klarinette ulaşmıştır Çift Dil denilen ve uygulaması güç olan bu teknik Olanak, klarinet’in özelliklerindendir.Dil,bağ ve sürat karışık olarak kullanıldığı zaman,derinlemesine bir renk ve ifade olanca gücüyle elde edilmiş olur Klarinet en iyi ve tatlı piano’yapan bir orkestra çalgısıdır.Yaylı çaldılarla karışacak kadar bir hafif sese karşılık,kulak yırtıcı bir çığlığa varabilecek ölçüde sert bir ses kalitesine sahiptir.Crescendo ve diminuendo bakımlarından ise piyano kadargüvenilirdir. Klarinetin 1690 yılı dolayında Nünberg li Christoper Daner tarafından yapıldığı söylenmektedir. Orkestrada ilk kez 1770’te Mozart’ın Paris Senfonosi’ne girmiştir.Daha sonra bütün besteciler klarinet’in yüksek ses kalitesinden ve derinlemesine inen gizemli ses renginden yararlanmışlardır Klarnetin Özellikleri, Klarnetin Tanımı Klarnet, tek kamışlı tahta nefesli çalgıdır. Orkestralarda, askeri bandolarda ve bakır nefesli çalgı topluluklarında önemli bir yeri vardır. Bunun yanı sıra solo çalgısı olarak da seçkin bir repertuvara sahiptir. Genellikle, Afrika’da yetişen koyu mor renkli sert bir ağaç olan Dalbergia melanoxylon’Am yapılır. İç çapı yaklaşık 1,5 cm olan silindirik bir boru biçimindedir; alt uca hafifçe genişleyen bir kalakla son bulu;. Metal klarnetler de vardır, ama bunlar kaliteli ses vermez. Klarnetin üflenen bölümüne bek adı verilir. Bek genellikle ebonitten yapılır; bekin ucunda bir kertik vardır; kamış bu kertiğe vidalı bir bilezikle oturtulur. (Kamış eskiden iple sarılarak beke bağlanırdı; Almanya’da bugün de çoğunlukla bu tür kamış kullanılır.) Çalınırken bek (kamış altta olmak üzere) ya dudakların ya da alt dudakla üst dişlerin arasına alınır. En çok kullanılan klarnet Si bemol tonun- dadır. Boyu yaklaşık 66 cm’dir. Çaldığı notalar, bir büyük 2li aşağıdan duyulur. (Örn. Re notası çalındığında, duyulan Do sesidir.) Bekin takıldığı gövde akustik bakımdan bir ucu kapalı boru gibi çalışır. Bu düzenin sağladıkları şunlardır: 1) Orta Oo’ nun altındaki Re’den (Si bemol klarnet olduğundan Mi olarak yazılır) yukarıya doğru tam 3,5 oktavlık geniş bir ses alam, 2) çalgı üflendiğinde boru içindeki kapalı hava sütununun titreşmesiyle oluşan armoniklerin yapısı nedeniyle ortaya çıkan kendine özgü bir ses rengi (tınısı), 3) bir başparmak perdesi ile sağlanan tam 12li aralığına kolayca atlama yeteneği. Klarneti 17. yüzyılın sonlarında tanınmış çalgı yapımcısı Johann Christoph Denner icat etti. Daha önceleri tek kamış yalnızca orglarda ve halk müziği çalgılarında kullanılırdı. Denner klarneti, tek kamışlı bir halk çalgısı olan konik obuadan geliştirdi. Ama klarnet daha uzundu ve konik obuanın çıkarabildiği temel seslere yardımcı olmak üzere öncelikle üst ses bölgesinde çalınabiliyordu. Böylece, daha sağlam, daha berrak, trompetinkine benzer bir ses alanı (clarino) sağlanıyordu. Klarnet için yapılmış en eski bestelere Amsterdamlı Estienne Roger’ın yayımladığı müzik kitaplarında rastlanır. Kamışı yukarı getirilerek çalınan (kamış aşağıda çalış ancak 1800den sonra Almanya’da görüldü) o dönemdeki klarnetin iki anahtarı vardı, en pes notası ise orta Do’nun altındaki Fa idi. 1720de çalgıya kısa bir kalak eklendi, 1740-50 arasında da pes Mi ve eskiden çok temiz çıkarılamayan tiz Si seslerini iyileştirmek için borunun boyu uzatıldı. 18. yüzyılın sonlarına gelindiğinde klarnetin beş ya da altı anahtarı -olmuştu, ayrıca çeşitli tonlarda (La, Do, Mi bemol vb) klarnetler yapılıyordu. Bu değişik tonlardaki klarnetlerde, parmak pozisyonlarını koruyabilmek için müzikler transpoze ediliyordu. Yaklaşık 1780de büyük orkestraların çoğunda klarnet kullanılmaya başladı. Günümüzdeki klarnet 1800-50 arasında gelişti. Çalgıya bazı notaların temiz çıkmasını sağlamak için yeni anahtarlar eklendi. Sesin gürlüğünü artırmak için boru çapları ve bekler büyütüldü. 1840lara gelindiğinde destekler üstüne yerleştirilmiş anahtar düzeni, komuta düzeneği, flüt yapımcısı Theobald Böhm’ün uyguladığı halka biçimli anahtarlar ve Auguste Buffet’nin iğneli yayları gibi teknolojik ilerlemeler klarnette iki çağdaş temel sistemin başlıca özelliklerini belirlemişti. Bunlardan yapımcısının adıyla anılan Albert sistemi, klarnetçi ve çalgı yapımcısı Iwan Müller’in daha önceki 13 anahtarlı klarnetinin modernleştirilmiş biçimiydi. Bu klarnet Almanca konuşulan ülkelerde karmaşık bir yardımcı anahtar düzeni eklenerek kullanıldı; ama daha derin bir ses rengi sağlayan çapı, ağızlığı ve dili olduğu gibi korundu. Hyacinthe E. Klose ile Buffet’nin 1844te Paris’te patentini aldıkları ve bugün de birçok ülkede hâlâ standart olarak kabul edilen Böhm sisteminin uygulandığı klarnetlerde, Böhm’ün 1832de geliştirdiği ve birçok teknik üstünlük sağlayan, flütteki parmak kullanma düzeninin büyük bölümü yer alır. Bu klarnette ötekinden farklı olarak arkada bir başparmak halkası, bir de sağ küçük parmağın kullandığı dört ya da beş anahtar vardır. İtalya’da çok daha geliştirilmiş gerçek bir Böhm klarneti kullanılır; İtalyan klarnetçiler La klarnet partilerini Si bemol çalgıya transpoze ederek çalarlar. Si bemolden başka değişik tonlarda klarnetler de vardır. Bunlar 18. yüzyıl ile 19. yüzyılın başında çok kullanılan ve çoğu zaman Alman orkestralarında yerini hâlâ koruyan Do klarnet; büyük Avrupa topluluklarında yer verilen La bemol oktav klarnet; eskiden çok yaygın olan Fa tonundaki (sopranino) ve daha sonraki Mi bemol tonundaki klarnetler; 18. yüzyıl sonlarının La bemol. Sol ya da Fa clarinette d’amoıır’un ardından yapılan alto (ya da tenor) klarnetler; daha başarılı bir alto klarnet olan fa sesli basset horn ve ondan sonraki, kalağı yukarıya doğru dönen ve beki tutan kavisli bir metal kangalı bulunan mi bemol alto klarnetlerdir. Si bemol bas klarnetler önce deneme olarak üretildi. 1810dan sonraysa birçok çeşidi yapıldı. Belçikalı çalgı yapımcısı Adolphe Sax’m 1838de yaptığı modele yukarıya doğru dönen bir kalağın eklenmesiyle beki iki kıvrımlı olan bugünkü bas klarnet oluşturuldu. Kontrbas klarnetler ise Mi bemol ya da Si bemol tonundadır. Türkiye’ye klarnet 19. yüzyılın sonlarında, gazinolarda çalan fasıl heyetleriyle girdi. İlk klarnetçilerin çoğu Rumelili Çingenelerdi. Günümüzde ise klarnet, klasik yapıtlar seslend

Ders: Klarnet Türk Müziği Makamları Basit Makamlar Ve Taksim Şarkı Örneği

Ders: Klarnet Türk Müziği Makamları Basit Makamlar Ve Taksim Şarkı Örneği 10.527 izlenme - 11 yıl önce HEM ÖĞREN HEM ÇOCUĞUNA ÖĞRET Aykut İlter Aykut Öğretmen ÇARGAH MAKAMI Perdelerin Türk musikisindeki isimleri: Kaba Çârgâh (do) - Yegâh (re) Hüseyni Aşirân (mi) - Acem Aşirân (fa) Rast (sol) - Dügâh (la) Buselik (si) - Çârgâh (do) Çârgâh makamı durağı yani bitişi Kaba Çârgâh perdesidir. Burada makamın tam kararı yapılır. Seyri çıkıcıdır. Dizisi şekilde gördüğünüz gibi Kaba Çârgâh perdesi üzerinde bir Çârgâh beşlisine 5. derece üzerine bir Çârgâh dörtlüsünün eklenmesinden oluşur. Güçlüsü 5' li ile 4' lünün ek yerindeki Rast ( sol) perdesidir, burada makamın yarım kararı yapılır. Dizide herhangi bir değiştirme işareti olmadığından donanıma hiçbir şey yazılmaz. YEDEN: Kaba Bûselik( si) perdesidir. Durak üzerindeki beşli simetrik olarak tiz durak üzerine göçürülerek makamın genişlemiş bölgesi elde edilir. SEYİR : Çârgâh perdesi civarından seyre başlanır ve Rast perdesinde yarım karar yapılır.Daha sonra istenilirse genişlemiş bölgede gezinilerek mutlaka 1. derece olan Çârgâh perdesinde makamın tam kararı yapılır. BUSELİK MAKAMI Yerinde Buselik beşlisine Hüseynide Kürdi dörtlüsünün eklenmesiyele oluşur. Hüseynide Hicaz (fa 1komadiyez,sol diyez), Nevada Hicaz veya Çargahta Nikriz (mi bemol,fa diyez), Hüseynide uşşak (fa diyez) geçkileri yapılabilir. Seyir; Dügah perdesi civarından seyre başlanır. Yukarıdaki geçkilerle Neva, Çargahta yarım karar ve Hüseynide asma karar yapılabilir. Yeden Nim Zirgüle (sol diyez) den sonra karar dügahtır. Buselik makamı dizisi daha çok şedlerinde fa 1 koma diyez ve sol diyez (Hüseynide Hicaz dörtlüsü) perdeleriyle kullanılmıştır. YouTube 'da Buselik Makamında Saz Eserleri Buselik Taksim - Niyazi Sayın - Ender Erkmen Buselik Peşrev - Kemençeci Nikolaki YouTube 'da Buselik Makamında Şarkılar Aman Cana - Alaeddin Yavasca Bana Bir Aşk Masalından Şarkılar Söyle - Serap Mutlu Akbulut Bir Akşam Son Defa Seni Görmeden - Nalan Altınörs Bir Pür Cefa Hoş Dilberdir - Ahmet Özhan Dil Bestenim Meshurunum Üftadenim - Belkıs DİKMEN Geçti Bahar Hazan Erdi Bu Yerde - Zeki Müren Rüzgar Kıldı Dalımı - Müzeyyen Senar Saçlarıma Ak Düştü - Asuman Aslım Görgün Sur-i şahi eyledi alemi tayy - Dede Efendi RAST MAKAMI Yerine Rast beşlisine Neva perdesinde Rast dörtlüsünün eklenmesiyle oluşmuş çıkıcı bir makamdır. Bazen Eviç (fa diyez) perdesi yerine bekar Acem kullanılarak, Neva üzerinde Buselik dörtlüsü eklenmiş diziye Acemli Rast dizisi denir. Seyir; durak perdesi Rast civarından seyre başlanır. Dügahta uşşak çeşnili, segahta tam ve eksik ferahnak (Eviç ve Acem)) çeşnisiyle, Hüseyni Aşiranda uşşak çeşnili, Sehagta tam veya eksik segah çeşnili asma kararlar, güçlü Neva perdesinde yarım karar yapılır. Yeden Irak perdesinden sonra karar Rasttır. YouTube 'da Rast Makamında Saz Eserleri Rast Taksim - Aka Gündüz Kutbay - Ender Erkmen Rast Taksim - Aka Gündüz Kutbay - Ender Erkmen Rast Taksim - Süleyman Yardım - Ender Erkmen Rast Taksim - Neyzen Tevfik Rast Taksim - Tanburi Cemil Bey Rast Medhal - Ercüment Batanay - Beste Refik Fersan Rast Peşrev - Şerif Çelebi Rast Peşrev - Benli Hasan Ağa Rast Taksim - Peşrev - Kemani Tatyos Efendi - Sedat Oytun Rast Saz Semaisi- Kemani Tatyos Efendi - Rast Sirto YouTube 'da Rast Makamında Şarkılar Kar-ı Muhteşem - Abdülkâdir-i Merâgi Rast Kar-ı Natık - Dede Efendi - Münir Nureddin Selçuk Rindlerin Ölümü - Yahya Kemal Beyatlı - Münir Nureddin Selçuk Yine Bir Gülnihal - Dede Efendi - Zeki Müren Yüzündür Cihanı Münevver Eden - Dede Efendi - Neşe Dursun Geçsin Günler Haftalar Aylar Mevsimler - Erol Sayan - Zeki Müren Kordonboyu Seyrine Düştü - Erol Sayan - Özer Uçar Açılan Bir Gül Gibi - Dramalı Hasan Hasgüler - Filiz Tram Ararım Seni Her Gün - Nevzat Akay - Zeki Müren Aşkın İçimde Rüya - İrfan Özbakır - Bülent Ersoy Aylar geçiyor sen bana hala geleceksin - Selahattin Pınar - Bülent Ersoy Baharın Gülleri Açtı - Dramalı Hasan Hasgüler -Zeki Müren Belki Bir Sabah Geleceksin Lâkin Vakit Geçmiş Olacak - Ş Ayhan Özışık - Münib Utandı Ben Küskünüm Feleğe - Baki Duyarlar - Müzeyyen Senar Bir Gönlüme Bir Hali Perişanıma Baktım - Kemani Tatyos Efendi - Zeki Muren Bir gönül vardı bende - Ferit Sıdal - Müzeyyen Senar Bir göz aşinalığı var aramızda - Avni Anıl Darıldın mı gülüm bana - - Zeki Müren Geçsin günler haftalar - Erol Sayan - Yaşar Özel Gönül aşkınla gözyaşı dökmekten usandı artık - Selahattin İnal - Müzeyyen Senar Gül Ağacı Değilem - Necip Mirkelamoğlu - Zeki Müren Gülşende yine ah-ü enin eyledi bülbül - İsmail Hakkı Bey - Bülent Ersoy Hab gahi yare girdim arz icin ahvalimi - Griftzen Asım Bey Hicran olacaksa bu aşkın sonu - Ferit Sıdal - Çiğdem Kırömeroğlu Yarkın İnanmam Artık Sana - Zeki Müren Kimi dertten içermiş - Yusuf Nalkesen - Zeki Müren Ne Sevincin Ömrü Varmış - Mehmet Ilgın - Zeki Müren Saçının tellerine gönlümü taktı kader - Tarık Hatusil - Behiye Aksoy Saçların tarumar - Erdoğan Ünver - Zeki Müren Sensiz Kalan Gönlümde Bilki Hayat Virane - İrfan Özbakır - Zeki Müren Sevmediklerinle gönül avutma - Mısırlı İbrahim Efendi - Zeki Müren Söylemek Istesem Gönüldekini - Selahattin Pınar - Zeki Müren Yosun diye bahçede - Erol Sayan - Sermin İpekoğlu SUZİNAK MAKAMI Yerinde Rast beşlisine Neva perdesinde Hicaz dörtlüsünün eklenmesiyle oluşmuş inici-çıkıcı bir makamdır. Seyir; güçlü Neva perdesi civarından seyre başlanır, Neva perdesinde Hicaz çeşnisi ile yarım karar yapılır, Çargah ve Segah perdesinde asma kararlar yapılır. Yeden Iraktan sonra karar Rasttır. YouTube 'da Suzinak Makamında Saz Eserleri Suzinak Taksim - Neyzen Tevfik Suzinak Taksim - Yurdal Tokcan Suzinak Peşrev - Kemani Tatyos Efendi YouTube 'da Suzinak Makamında Şarkılar A Benim Mor Çiçeğim - Müzeyyen Senar Gözlerin Bir İçim Su - Ferit Sıdal - Müzeyyen Senar Sen Bezmimize Geldiğin Akşam Neler Olmaz - Hasan Ali Yücel - Yalçın Öztüfekçi Şimdi Uzaklardasın - Zeki Müren UŞŞAK MAKAMI Yerinde Uşşak dörtlüsüne Neva perdesinde Buselik beşlisinin eklenmesiyle oluşmuş, çıkıcı seyirli bir dizidir. Seyir; durak perdesi civarından seyre başlanır, Segah ve Rastta asma kararlar, güçlü Neva perdesinde yarım karar yapılır. Yeden Rasttan sonra karar Dügahtır. YouTube 'da Uşşak Makamında Saz Eserleri Uşşak Taksim - Bayram Coşkuner Uşşak Peşrev - Nayi Salih Dede Uşşak Saz Semaisi - Neyzen Aziz Dede YouTube 'da Uşşak Makamında Şarkılar Akşam Oldu Hüzünlendim Ben Yine - Semahat Özdenses - Müzeyyen Senar Anar Ömrümce Gönül Giden Sevgilileri - Şükrü Tunar - Müzeyyen Senar Bıkmış Gibi Gönlüm İtiyor Aşkı İçinden - Şerif İçli - Müzeyyen Senar Bu Akşam Gün Batarken Gel - Tatyos Efendi - Müzeyyen Senar Cana Rakibi Handan Edersin - Giriftzen Asım Bey - Müzeyyen Senar Gamzedeyim Deva Bulmam - Tatyos Efendi - Müzeyyen Senar Mehtaplı Gecelerde - Sevim Şengül - Müzeyyen Senar Ömrün Şu Biten - Süleyman Erguner - Müzeyyen Senar Söyleyin Güneşe Bugün Doğmasın - Müzeyyen Senar Yalnız Bırakıp Gitme Bu Akşam Yine Erken - M İbrâhim Efendi - Müzeyyen Senar BEYATİ MAKAMI Dizi Uşşak Makamının aynıdır, yerinde Uşşak dörtlüsüne Neva perdesinde Buselik beşlisinin eklenmesiyle oluşmuştur, seyir farklı olarak inici-çıkıcıdır. Seyir; güçlü Neva perdesi civarından seyre başlanır, Segah perdesinde asma karar yapılır, asma karar olmamakla birlikte sık sık Acem gösterilmesiye Uşşaktan ayrılır, güçlü Neva perdesinde yarım karar yapılır. Yeden Rasttan sonra karar Dügahtır. YouTube 'da Beyati Makamında Saz Eserleri Beyati Taksim - Süleyman Yardım - Ender Erkmen Beyati Taksim - Niyazi Sayın - Ender Erkmen Beyati Peşrev - Neyzen Emin Dede Beyati Peşrev - Seyfeddin Osmanoğlu YouTube 'da Beyati Makamında Şarkılar Benzemez Kimse Sana - Fehmi Tokay - Müzeyyen Senar Çıkalım Sayd-ı Şikâre - T.Mustafa Çavuş - Müzeyyen Senar Her Dem Edip Meyl-i Cefa - Dede Efendi - Doğan Dikmen Nice Bir Aşkınla Feryad Edeyim - Dede Efendi - Zeki Müren Seni Ne Çok Sevdiğimi Söylesem De Bilemezsin - Dede Efendi - Yaşar Özel NEVA MAKAMI Yerinde Uşşak dörtlüsüne Neva perdesinde Rast beşlisinin eklenmesiyle oluşmuş inici-çıkıcı bir makamdır. Seyir; güçlü Neva perdesi civarından seyre başlanır, Eviç , Çargah, ,Segah ve Rast perdelerinde asma kararlar yapılabilir. Güçlü Neva perdesinde yarım karar yapılır. Yeden Rasttan sonra karar Dügahtır. YouTube 'da Neva Neva Taksim - Salih Bilgin - Murat Aydemir - Ender Erkmen Neva Taksim - Salih Bilgin Ender Erkmen Neva Peşrev - Sultan II Bayezid Neva Saz Semaisi - Ziya Paşa Neva Kâr - Buhurîzade Mustafa Efendi (Itrî) TAHİR MAKAMI Yerinde Uşşak dörtlüsüne Neva perdesinde Rast beşlisinin eklenmesiyle oluşmuş inici bir makamdır. Dizi Neva Makamı dizisiyle aynı olup, inici şeklidir. Seyir; tiz durak Muhayyer perdesi civarından seyre başlanır, Eviç , Çargah, ve Segah perdelerinde asma kararlar yapılabilir. Muhayyer perdesi ve güçlü Neva perdesinde yarım kararlar yapılır. Yeden Rasttan sonra karar Dügahtır. BUSELİK MAKAMI Yerinde Buselik beşlisine Hüseynide Kürdi dörtlüsünün eklenmesiyele oluşur. Hüseynide Hicaz (fa 1komadiyez,sol diyez), Nevada Hicaz veya Çargahta Nikriz (mi bemol,fa diyez), Hüseynide uşşak (fa diyez) geçkileri yapılabilir. Seyir; Dügah perdesi civarından seyre başlanır. Yukarıdaki geçkilerle Neva, Çargahta yarım karar ve Hüseynide asma karar yapılabilir. Yeden Nim Zirgüle (sol diyez) den sonra karar dügahtır. Buselik makamı dizisi daha çok şedlerinde fa 1 koma diyez ve sol diyez (Hüseynide Hicaz dörtlüsü) perdeleriyle kullanılmıştır. YouTube 'da Buselik Makamında Saz Eserleri Buselik Taksim - Niyazi Sayın - Ender Erkmen Buselik Peşrev - Kemençeci Nikolaki YouTube 'da Buselik Makamında Şarkılar Aman Cana - Alaeddin Yavasca Bana Bir Aşk Masalından Şarkılar Söyle - Serap Mutlu Akbulut Bir Akşam Son Defa Seni Görmeden - Nalan Altınörs Bir Pür Cefa Hoş Dilberdir - Ahmet Özhan Dil Bestenim Meshurunum Üftadenim - Belkıs DİKMEN Geçti Bahar Hazan Erdi Bu Yerde - Zeki Müren Rüzgar Kıldı Dalımı - Müzeyyen Senar Saçlarıma Ak Düştü - Asuman Aslım Görgün Sur-i şahi eyledi alemi tayy - Dede Efendi HÜSEYNİ MAKAMI Yerinde Hüseyni beşlisine Hüseyni perdesinde Uşşak dörtlüsünün eklenmesiyle oluşmuş inici-çıkıcı bir makamdır. Bazen Eviç perdesi yerine Acem (fa bekar) perdesi kullanılır, Acemli Hüseyni denir. Seyir; güçlü Hüseyni perdesi civarından seyre başlanır, Çargah, Segah, Neva ve Rast perdelerinde asma kararlar yapılabilir. Güçlü Hüseyni perdesinde yarım karar yapılır. Yeden Rasttan sonra karar Dügahtır. YouTube 'da Hüseyni Makamında Saz Eserleri Hüseyni Taksim - Süleyman Yardım - Ender Erkmen Hüseyni Taksim - Neyzen Tevfik Hüseyni Peşrev - Kemençeci Nikolaki Hüseyni Peşrev - Lavtacı Andon Hüseynî Taksimi - Hüseyni Saz Semaisi - Çinuçen Tanrıkorur - Tanbur Dr. Murat Salim Tokaç -Dem Trio Çeçen Kızı - Tanburi Cemil Bey YouTube 'da Hüseyni Makamında Şarkılar Dumanlı Başları Göklere Ermiş - Münir Nureddin Selçuk - Cumhur Koca Ezelden Aşinanım Ben Ezelden Hem Zebanımsın - Şerif İçli - Ertan Bilgin Geçti Sevdalarla Ömrüm - Şükrü Tunar - Müzeyyen Senar - Fatih Erkoç Gönül Düstü Yine Gülzar-I Zevke - Tatyos Efendi - Melihat Gülses Havada Bulut Yok Bu Ne Dumandir - Safiye Ayla Hayâl Deryâsına Ben Bâzı Bâzı - Selâhattin Pınar - Seçil Ak Hicrân oku sînem deler - Şevki Bey - Bülent Ersoy İki Karpuz - Müzeyyen Senar Keklik Dağlarda Çağılar - Müzeyyen Senar Tez Geçse de Her Sevgide Bin Hatıra Vardır - Selâhattin İnal - Zeki Müren Tutam Yar Eliden - Fehmi Tokay -Murat Irkılata-Ahmet Şahin-Murat Salim Tokaç MUHAYYER MAKAMI Yerinde Hüseyni beşlisine Hüseyni perdesinde Uşşak dörtlüsünün eklenmesiyle oluşmuş inici bir makamdır, dizi Hüseyni makamı ile aynıdır. Seyir; tiz durak Muhayyer perdesi civarından seyre başlanır, Neva, Çargah, ve Segah perdelerinde asma kararlar yapılabilir. Güçlü Muhayyer perdesinde yarım karar yapılır. Yeden Rasttan sonra karar Dügahtır. Yerinde Buselik dizisi ile Buselikte karar verilirse Muhayyer Buselik Makamı, yerinde Kürdi ile karar verilirse Muhayyer Kürdi Makamı meydana gelir. YouTube 'da Muhayyer Makamında Saz Eserleri Muhayyer Taksim - Niyazi Sayın Muhayyer Peşrev - Tanburi Cemil Bey Muhayyer Kürdi Saz Semaisi - Taksim Trio YouTube 'da Muhayyer Makamında Şarkılar Batan Gün Kana Benziyor-İşte Seni Seven Benim-Saadettin Kaynak - Müzeyyen Senar Bülbülüm gel de dile - Saadettin Kaynak - Safiye Ayla Deva Yokmuş Neden Bîmâr-ı Aşka - Hacı Arif Bey - Bekir Sıdkı Sezgin Ey Âteş-i Gam Bağrımı Yak - Hacı Arif Bey - Ahmet Özhan İltimas Etmeye Yâre Varınız - Hacı Arif Bey - Eliz Narçın Ok Gibi Hublar Beni Yaydan Yabana Attılar - Umut Akyürek Söğüdün yaprağı - Zeynebim - Erkan Oğur Yadımda O Sevdalı Yeşil Didelerin Var - Şükrü Tunar - Gülşah Çubukçuoğlu Yetmez Mi Sana Bister-ü Balin Kucağım - Rahmi Bey - Münip Utandı MUHAYYER MAKAMI Yerinde Hüseyni beşlisine Hüseyni perdesinde Uşşak dörtlüsünün eklenmesiyle oluşmuş inici bir makamdır, dizi Hüseyni makamı ile aynıdır. Seyir; tiz durak Muhayyer perdesi civarından seyre başlanır, Neva, Çargah, ve Segah perdelerinde asma kararlar yapılabilir. Güçlü Muhayyer perdesinde yarım karar yapılır. Yeden Rasttan sonra karar Dügahtır. Yerinde Buselik dizisi ile Buselikte karar verilirse Muhayyer Buselik Makamı, yerinde Kürdi ile karar verilirse Muhayyer Kürdi Makamı meydana gelir. YouTube 'da Muhayyer Makamında Saz Eserleri Muhayyer Taksim - Niyazi Sayın Muhayyer Peşrev - Tanburi Cemil Bey Muhayyer Kürdi Saz Semaisi - Taksim Trio YouTube 'da Muhayyer Makamında Şarkılar Batan Gün Kana Benziyor-İşte Seni Seven Benim-Saadettin Kaynak - Müzeyyen Senar Bülbülüm gel de dile - Saadettin Kaynak - Safiye Ayla Deva Yokmuş Neden Bîmâr-ı Aşka - Hacı Arif Bey - Bekir Sıdkı Sezgin Ey Âteş-i Gam Bağrımı Yak - Hacı Arif Bey - Ahmet Özhan İltimas Etmeye Yâre Varınız - Hacı Arif Bey - Eliz Narçın Ok Gibi Hublar Beni Yaydan Yabana Attılar - Umut Akyürek Söğüdün yaprağı - Zeynebim - Erkan Oğur Yadımda O Sevdalı Yeşil Didelerin Var - Şükrü Tunar - Gülşah Çubukçuoğlu Yetmez Mi Sana Bister-ü Balin Kucağım - Rahmi Bey - Münip Utandı HİCAZ MAKAMI Yerinde Hicaz dörtlüsüne Neva perdesinde Rast beşlisinin eklenmesiyle oluşmuş inici-çıkıcı bir makamdır. Seyir; durak Dügah veya güçlü Neva perdesi civarından seyre başlanır, Nim Hicaz, Dik Kürdi, Neva ve Hüseyni perdelerinde asma kararlar yapılabilir. Güçlü Neva perdesinde yarım kararlar yapılır. Yeden Rasttan sonra karar Dügahtır. YouTube 'da Hicaz Makamında Saz Eserleri Hicaz Taksim - Nejad Şansal - Ender Erkmen Hicaz Taksim - Bayram Coşkuner Hicaz Peşrev - Refik Fersan Hicaz Peşrev - Neyzen Aziz Dede Hicaz Saz Semaisi - Refik Talat Alpman - Yansımalar YouTube 'da Hicaz Makamında Şarkılar Anlatılmaz Bin Dert İle Geçiyor Çileli Ömrüm - Erdoğan Yıldızel - Zeki Müren Bir Bahar Akşamı - Selâhattin Pınar - Müzeyyen Senar Dil Şad Olacak Diye - Avni Anıl - Müzeyyen Senar Enginde Yavaş Yavaş - Saadettin Kaynak - Zeki Müren Ey büt-i nev eda - Dede Efendi - Zülfü Livaneli Görmedim Ömrümün Asude Geçen Bir Demini - Kadri Şençalar - Mediha Sancakoğlu Kapıldım Gidiyorum Bahtımın Rüzgarına - K. Ali Rızâ Bey - Münip Utandı Pencereden Kuş Uçtu - Müzeyyen Senar HÜMAYUN MAKAMI Yerinde Hicaz dörtlüsüne Neva perdesinde Buselik beşlisinin eklenmesiyle oluşmuş inici-çıkıcı bir makamdır. Seyir; durak Dügah veya güçlü Neva perdesi civarından seyre başlanır, Rast, Nim Hicaz, Dik Kürdi, Neva ve Hüseyni perdelerinde asma kararlar yapılabilir. Güçlü Neva perdesinde yarım kararlar yapılır. Yeden Rasttan sonra karar Dügahtır. YouTube 'da Hümayun Hicaz Hümayun Peşrev - Veli Dede - Affeyle suçum - Şevki Bey - Münip Utandı UZZAL MAKAMI Yerinde Hicaz beşlisine Hüseyni perdesinde Uşşak dörtlüsünün eklenmesiyle oluşmuş inici-çıkıcı bir makamdır. Seyir; durak Dügah veya güçlü Hüseyni perdesi civarından seyre başlanır, Rast, Nim Hicaz, Dik Kürdi, Neva ve Hüseyni perdelerinde asma kararlar yapılabilir. Güçlü Hüseyni perdesinde yarım kararlar yapılır. Yeden Rasttan sonra karar Dügahtır. YouTube 'da Uzzal Uzzal Taksim - Süleyman Yardım - Ender Erkmen Uzzal Peşrev - IV.Murad ZİRGÜLELİ HİCAZ MAKAMI Yerinde Hicaz beşlisine Hüseyni perdesinde Hicaz dörtlüsünün eklenmesiyle oluşmuş inici-çıkıcı bir makamdır. Seyir; güçlü Hüseyni perdesi civarından seyre başlanır, Rast, Nim Hicaz, Dik Kürdi, Neva ve Hüseyni perdelerinde asma kararlar yapılabilir. Güçlü Hüseyni perdesinde yarım kararlar yapılır. Yeden Nim Zirgüleden sonra karar Dügahtır. ŞEHNAZ BUSELİK MAKAMI Yerinde Buselik beşlisine Hüseynide Hicaz dörtlüsünün eklenmesiyele oluşan ikinci tip Buselik Makamının inici şeklidir. Seyir; Muhayyer perdesi civarından seyre başlanır. Hüseynide asma karar yapılır. Yeden Nim Zirgüle (sol diyez) den sonra karar dügahtır. YouTube 'da Şehnaz Buselik Makamında Saz Eserleri Şehnaz Buselik Taksim - Yavuz Akalın YouTube 'da Şehnaz Buselik Makamında Şarkılar Küçüksu'da gördüm seni - Tanburi Mustafa Çavuş - Zeki Müren KÜRDİ MAKAMI Yerinde kürdi dörtlüsüne nevada buselik beşlisinin eklenmesiyele oluşur. Seyir; dügah perdesi veya güçlüsü neva perdesi civarından syre başlanır, nava perdesinde asma karar yapılır. Yeden rasttan sonra karar dügahtır. YouTube 'da Kürdi Makamında Saz Eserleri Kürdi Taksim - Yurdal Tokcan Kürdi Peşrev - Şehzade Korkut KARCIĞAR MAKAMI Yerinde Uşşak dörtlüsüne Neva perdesinde Hicaz beşlisinin eklenmesiyle oluşmuş inici-çıkıcı bir makamdır. Seyir; güçlü Neva perdesi civarından seyre başlanır, Neva perdesinde Hicaz çeşnisi ile yarım karar yapılır, Çargah ve Segah perdesinde asma kararlar yapılır. Yeden Rasttan sonra karar Dügahtır. YouTube 'da Karcığar Makamında Saz Eserleri Karcığar Taksim - Ahmet Şahin - Ender Erkmen Karcığar Peşrev - Kemani Tatyos Efendi Karcığar Taksim-Peşrev - Reşat Aysu YouTube 'da Karcığar Makamında Şarkılar Bilmem Ki Safa Neşe Bu Ömrün Neresinde - Leon Hancıyan - Müzeyyen Senar - Girdi Gönül Aşk Yoluna - Dede Efendi Kalbimdeki Tek Hatıranın Rengi Solarken - Zeki Müren Kara Bulutları Kaldır Aradan - Sadettin Kaynak - Emel Sayın Mest Oldu Gönül Gözlerini Gördüğüm Akşam - Şerif İçli - Müzeyyen Senar O Ahu Bakışlara Bir Anda Kandın Gönül - Fehmi Tokay - Kemal CANER Senin Güzel Yüzünü - Şekip Ayhan Özışık Karcığar Saz Semai-Reşat Aysu - Seyre Çıkmışsın Bugün-M.İsmail Hakkı Bey Tamburamın İnce Kıvrak Beli Var - Sadettin Kaynak - Sabite Tur Gülerman Unutmadım Seni Ben - Şekip Ayhan Özışık - Zeki Müren DERS KLARNET TÜRK MÜZİĞİ MAKAMLARI BASİT MAKAMLAR VE TAKSİM ŞARKI ÖRNEĞİ makam, basit makamlar, rast, kürdi, hicaz, buselik, karar sesi, türk müziği, taksim, klarnet

Hafıza Teknikleriyle Kurtuluş Savaşı Doğu Cephesi

Hafıza Teknikleriyle Kurtuluş Savaşı Doğu Cephesi 7.759 izlenme - 12 yıl önce 5 Günde Tarih Müfredatını Bu Teknikle öğrenebilirsiniz..

5. Sınıf Matematik- Kesirlerin En Sade Hâlini Bulma

5. Sınıf Matematik- Kesirlerin En Sade Hâlini Bulma 4.676 izlenme - 7 yıl önce Bir Soru Bir Çözüm *Sadeleştirme yoluyla kesirlerin en sade hâlini bulur *Kesirlerin en sade hâlinin birim kesir olup olmadığını belirtir *Son derece eğitici ve güvenlidir.

Excel de Özet Tablo (Pivot Table) Verilerini Güncelleme

Excel de Özet Tablo (Pivot Table) Verilerini Güncelleme 7.040 izlenme - 11 yıl önce Özetle Alt F5'e basıyoruz. Ayrıntılı Türkçe bilgi için: http://office.microsoft.com/tr-tr/excel-help/HA101906071.aspx İngilizce Bİlgi için: http://office.microsoft.com/en-ca/excel-help/update-refresh-data-in-a-pivottable-HA102840043.aspx

PLC İzle Öğren Eğitim Videosu

PLC İzle Öğren Eğitim Videosu 6.028 izlenme - 11 yıl önce Herkes İzlesin Öğrensin Öğrenmeyen Kalmasın

Türkiye- Danimarka Maçı Tam Bir Komedi Anlatımı

Türkiye- Danimarka Maçı Tam Bir Komedi Anlatımı 11.517 izlenme - 15 yıl önce izlemeden geçmeyin süper bir maç izlemeden geçmeyin

6.sınıf Sosyal 2 Ünite

6.sınıf Sosyal 2 Ünite 9.505 izlenme - 12 yıl önce 6.sınıf Sosyal 2 Ünite

Hafıza teknikleriyle kpss ygs tarih (kurtuluş savaşı doğu cephesi)

Hafıza teknikleriyle kpss ygs tarih (kurtuluş savaşı doğu cephesi) 4.901 izlenme - 12 yıl önce Hafıza teknikleriyle kpss - ygs tarih dinamik hafıza

Tarih Kpss Eğitim Videoları

Tarih Kpss Eğitim Videoları 5.845 izlenme - 11 yıl önce KPSS Video Dersleri Tarih konu anlatımı videoları Zorlu Eğitim Kpss uzaktan eğitim canlı ders videoları

DOĞRUDA AÇILAR 1 Şenol Hoca

DOĞRUDA AÇILAR 1 Şenol Hoca 3.520 izlenme - 11 yıl önce Videolu Konu Anlatımları Sitemize Bekleriz Şenol Hocanın Tüm Dersleri Sitemizde Bulunmaktadır.

7. Sınıf Açılar Konu Anlatımı

7. Sınıf Açılar Konu Anlatımı 4.540 izlenme - 11 yıl önce 7. sınıf açılar konu anlatımı

Excel Uygulaması 5

Excel Uygulaması 5 3.850 izlenme - 11 yıl önce Excel'de Bir Çalışma Sayfası İçerisinde Hücreler Biçimlendirilerek Bir Takvim Örneği Oluşturulması Amaçlanmıştır.

Tek Ve Çift Tam Sayılar - Ygs Matematik Konu Anlatımı - Lisego

Tek Ve Çift Tam Sayılar - Ygs Matematik Konu Anlatımı - Lisego 3.627 izlenme - 10 yıl önce Tek ve Çift Tam Sayılar Konu Anlatımı -- YGS Matematik 2.Paket http://www.vitaminegitim.com/lise/ygs-lys/ygs-matematik-konu-anlatimi-sorular-2.jsp • Doğal Sayılar • Modüler Aritmetik • Rasyonel Sayılar Lisego Youtube kanalına üye olmak için: http://bit.ly/KsG7xW Üniversiteye hazırlanırken aradığın her şey Lisego'da.Çözümü başka yerde arama! Lisego, lise öğrencileri için online eğitim çözümleri sunar. Lisego Ana Sayfa:http://www.lisego.com

Excel Uygulaması 8

Excel Uygulaması 8 3.752 izlenme - 11 yıl önce - Grafik Oluşturma - Grafik Araçları Biçim Sekmesi Özellikleri

Excel Uygulaması 1

Excel Uygulaması 1 2.764 izlenme - 11 yıl önce Excel'de Giriş Sekmesi , Biçim Özellikleri Kavramı

Kpss Tarih Konu Anlatımı videoları yeni 2016 Ramazan Yetgin 2

Kpss Tarih Konu Anlatımı videoları yeni 2016 Ramazan Yetgin 2 3.785 izlenme - 9 yıl önce İslamiyet Öncesi Türk Tarihi Kültür ve Medeniyet 2 Ramazan Yetgin Kpss Tarih Konu Anlatımı Videoları 2016 Ramazan hocamız bu dersinde İslamiyet Öncesi Türk Tarihi Kültür ve Medeniyet konusunu detaylı olarak anlatmaktadır. KPSS Tarih dersinin en önemli konu anlatımı başlangıcıdır. İzlemenizi tavsiye ediyoruz. KPSS GY & GK derslerinin tamamını Zorlu Eğitim videolar bölümünden izleyebilirsiniz. Her türlü sorunuz için ; www.zorluegitim.com Tel : 0 532 174 29 03 Email : admin@zorluegitim.com

Hücre Zarından Madde Geçişi - YGS-LYS Biyoloji Konu Anlatımı - LİSEGO

Hücre Zarından Madde Geçişi - YGS-LYS Biyoloji Konu Anlatımı - LİSEGO 3.952 izlenme - 10 yıl önce Hücre Zarında Madde Taşınması - Konu Anlatımı - YGS-LYS Biyoloji 2.Paket http://www.vitaminegitim.com/lise/ygs-lys/ygs-lys-biyoloji-konu-anlatimi-sorular-2.jsp Üniversiteye hazırlanırken aradığın her şey Lisego'da.Çözümü başka yerde arama! Lisego, lise öğrencileri için online eğitim çözümleri sunar.